Αναγέννησις
Εβδομαδιαία Εφημερίς Πολιτική
Κοινωνική Εμπορική και των Ειδήσεων, Ρέθυμνο, 1 Δεκεμβρίου 1898 – 18 Νοεμβρίου 1900, αρ. φ. 1-86. Η Αναγέννησις επανεκδόθηκε άλλες τρεις
φορές, κάθε φορά με νέα αρίθμηση: Από 23 Νοεμβρίου 1905 έως 16 Σεπτεμβρίου 1906,
αρ. φ. 1-23, από 5 Φεβρουαρίου 1907 έως 18 Αυγούστου 1907, αρ. φ. 1-20 και
τέλος ένα φύλλο με αρ. 1 την 7 Νοεμβρίου 1908. Διευθυντής και Συντάκτης ο
Θεμιστοκλής Γ. Παπαδάκης*, ενώ στο διάστημα από 6-11-1899 έως 18-11-1900
εμφανίζεται ως εκδότης ο Ι.Ν.Δάνδολος. Από το φ. της 23-11-1905 και μέχρι
τέλους ο υπότιτλος γίνεται: Εβδομαδιαία
Εφημερίς Πολιτική και Εμπορική. Κυκλοφορούσε κάθε Σάββατο, τετρασέλιδη.
Διαστάσεις 45Χ31 εκ. Κατά την πρώτη περίοδο της έκδοσής της τρίστηλη και στη
συνέχεια μέχρι τέλους τετράστηλη. Η τιμή
του πρώτου φύλλου ήταν 10 λεπτά ενώ από το δεύτερο μέχρι το πέμπτο γίνεται 20
παράδες, από το έκτο (23-1-1899) μέχρι τον Μάιο του 1900 40 παράδες και από το
7-6-1900 μέχρι το τέλος της πρώτης περιόδου 25 παράδες. Η ετήσια συνδρομή κατά την
πρώτη περίοδο της έκδοσης ήταν για την περιοχή του Ρεθύμνου 7 γρόσια, για την
υπόλοιπη Κρήτη και την Ελλάδα 8 γρ. και για το εξωτερικό 10 γρ. Κατά τη δεύτερη
περίοδο η συνδρομή εσωτερικού ήταν 6 δραχμές και του εξωτερικού 10 φράγκα. Κατά
την τρίτη περίοδο η ετήσια συνδρομή ήταν για την περιοχή του Ρεθύμνου 7 δρχ.,
για την υπόλοιπη Κρήτη 8 δρχ. και για το εξωτερικό 9 δρχ. Τυπωνόταν αρχικά στο
τυπογραφείο του Στυλ. Ε. Καλαϊτζάκη* και στη συνέχεια σε εκείνο της Ίδης*.
Ουσιαστικά είναι η πρώτη εφημερίδα που εκδόθηκε στο Ρέθυμνο μετά τη Κρητική
μεταπολίτευση του 1898, αφού το Ρέθυμνον
του Στυλ. Ε. Καλαϊτζάκη, που προηγήθηκε κατά επτά ημέρες, έκλεισε με τη
συμπλήρωση μόλις τριών φύλλων. Κατά την πρώτη φάση της έκδοσής της, παρά τη
φιλομοναρχική τοποθέτησή της, εκφράζει
το ενθουσιώδες, πανηγυρικό και ομόθυμο κλίμα που επικρατούσε στην Κρήτη κατά
την περίοδο εκείνη λόγω της απαλλαγής από τον τουρκικό ζυγό. Στη συνέχεια όμως
τάσσεται αναφανδόν υπέρ του Εθνικού Κόμματος, του οποίου υποψήφιος είναι ο
Διευθυντής της και παρασύρεται στη δίνη των κομματικών αντιπαραθέσεων με τους
Βενιζελικούς.
Η Αναγέννησις δεν έχει σταθερή
δομή αναφορικά με τη διάταξη της ύλης ούτε μόνιμες στήλες. Η παράθεση των
ειδήσεων και των σχολίων είναι ακατάστατη και δεν φαίνεται να υπακούει σε
κάποιους κανόνες. Κατά καιρούς δημοσιεύει επιστολές και λόγους, ενώ είναι
αξιοσημείωτο το γεγονός ότι είναι η πρώτη εφημερίδα του Ρεθύμνου που δημοσιεύει
φωτογραφίες. Η τέταρτη σελίδα φιλοξενεί αποκλειστικά δικαστικές ειδήσεις, ενώ
στις άλλες σελίδες είναι συχνή η παρουσία διαφημιστικών καταχωρήσεων.
Τακτικούς συνεργάτες δεν είχε η εφημερίδα, εντούτοις πρέπει να αναφερθεί η
περιστασιακή φιλοξενία κειμένων των Εμμ. Γενεράλι άλλοτε επωνύμως και άλλοτε με
το ψευδώνυμο «Κεδρηνός», Νικ. Σταυρουλάκη, Α. Ανδρουλιδάκη κ.ά.
Παρότι φιλοκυβερνητική η Αναγέννησις
θα «παυθεί» προσωρινά το Νοέμβριο του 1900, επειδή έγραψε προσβλητικό άρθρο για
την Κρητική Χωροφυλακή. Στη θέση της θα εκδοθεί από τον Θ. Παπαδάκη η Επιθεώρησις* μέχρι το 1905, οπότε
επανακυκλοφορεί η Αναγέννησις για μια
τριετία (1905-1907), αυτή τη φορά σε αντιπολιτευτικό ρόλο αφού έχουν
επικρατήσει οι Βενιζελικοί με το κίνημα του Θερίσου. Πάντως είτε στην
συμπολίτευση είτε στην αντιπολίτευση η εφημερίδα θα υποστεί τη λογοκρισία των
αρχών τόσο κατά τον πρώτο χρόνο της έκδοσής της όσο και κατά τη διετία
1905-1906.
ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΕΣ: -Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρεθύμνης.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: -Επίσημος Εφημερίς Κρητικής
Πολιτείας φ.54/Β/22-11-1900. -Μάρκος Γιουμπάκης, “Οι πρώτες
Ρεθεμνιώτικες εφημερίδες”, εφ. Κρητική
Επιθεώρησις, 6-21 Φεβρουαρίου 1969. - Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου, “Εκατό
χρόνια Ρεθεμνιώτικων εφημερίδων”, π. Προμηθεύς
ο Πυρφόρος, 29(1982),165-181. - Του ίδιου, “Ο Τύπος του Ρεθύμνου”, Επτά Ημέρες της Καθημερινής, φ. 20-7-1997. - Του ίδιου, “Οι πρώτες εφημερίδες του
Ρεθύμνου: Τουρκοκρατία και Αυτονομία” στον τόμο
Ρέθυμνο 1898-1913: Από την
Αυτονομία στην Ένωση, Ρέθυμνο 1998, σ. 53-56.
Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου