ΚΑΠΕΛΑΔΙΚΑ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ

ΚΑΠΕΛΑΔΙΚΑ ΣΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ

(Συμπλήρωμα)

Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου

           

            Παίρνοντας αφορμή από το πολύ καλό αφιέρωμα του προηγούμενου φύλλου για τα καπέλα και τα καπελάδικα στο Ρέθυμνο, θέλω να προσθέσω ορισμένα ακόμη στοιχεία, τα οποία αναφέρονται στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα και προέρχονται από διαφημιστικές καταχωρίσεις στις εφημερίδες της εποχής. Όντως μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα το καπέλο ήταν απαραίτητο συμπλήρωμα της εμφάνισης τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών των αστικών περιοχών. Για τον λόγο αυτό το επάγγελμα του πιλοποιού είχε μεγάλη πέραση και φαίνεται πως ήταν επικερδές. Μάλιστα είναι γνωστό πανελληνίως το μεγάλο εργοστάσιο πιλοποιίας Πουλόπουλου (Εικ. 1), από το οποίο, ό,τι έχει απομείνει, έχει κηρυχθεί διατηρητέο και το βλέπουμε πηγαίνοντας με τον Ηλεκτρικό από Πετράλωνα προς Θησείο (Εικ. 2).

            Στο Ρέθυμνο εκτός από τα καπελάδικα που αναφέρονται στο αφιέρωμα, υπήρξαν και άλλα παλαιότερα με πρώτο αυτό της Μαρίας  Ε. Καλαϊτζάκη. Σε διαφήμιση του 1903 βλέπουμε ότι διατηρεί “κατάστημα γυναικείων πίλων” στην οδό Καθαρά αριθμό 21. Η οδός Καθαρά ήταν η σημερινή οδός Χαιρέτη και το πιλοποιείο πρέπει να βρισκόταν στο μικρό κατηφορικό δρομάκι που συνδέει την οδό Βάρδα Καλλέργη με την οδό Χαιρέτη (Εικ. 3).

            Την ίδια εποχή, δηλαδή κατά την πρώτη δεκαετία του εικοστού αιώνα, βρίσκουμε ακόμη δύο καταστήματα στο Ρέθυμνο να πουλούν καπέλα, χωρίς όμως να είναι καπελάδικα, αλλά καταστήματα νεωτερισμών. Το πρώτο είναι του Εμμανουήλ Ν. Γοβατζιδάκη, που βρισκόταν στον αριθμό 34 της οδού Τσάρου (σήμερα Αρκαδίου) και το βρίσκουμε σε διαφημίσεις του 1903 (Εικ. 4) και του 1907 (Εικ. 5). Το δεύτερο είναι του Γεωργίου Ι. Δερμιτζάκη, το οποίο βρίσκουμε σε διαφήμιση του 1907, χωρίς όμως να αναφέρεται πού βρισκόταν (Εικ. 6).

            Σε διαφήμιση του 1915 βρίσκουμε να πουλάει καπέλα το κατάστημα του Τίτου Ζακάκη, που βρισκόταν στον αριθμό 60 της οδού Τσάρου (Εικ. 7).

            Το 1921 εμφανίζεται στο Ρέθυμνο ένα νέο πιλοποιείο με ιδιοκτήτη κάποιον Ιωάννη Ζούβα, το οποίο δεν γνωρίζουμε που βρισκόταν (Εικ. 8). Δέκα χρόνια μετά, δηλαδή το 1931, εμφανίζεται νέο πιλοποιείο, το οποίο βρισκόταν επί της οδού Αρκαδίου, στο ύψος της “Ίδης”,  με ιδιοκτήτη κάποιον Ντίνο Φερόνη, ο οποίος όπως και ο προηγούμενος -σε μένα τουλάχιστον- είναι άγνωστος (Εικ. 9).

            Τέλος το 1937 εμφανίζεται το κατάστημα γυναικείων πίλων της Μαρίας Γ. Ανδρουλιδάκη, το οποίο βρισκόταν στην οδό Χορτάτζη. Όπως λέει η ίδια στη σχετική διαφήμιση, πριν διατηρούσε κατάστημα με το ίδιο αντικείμενο στην Αθήνα στην οδό Αχαρνών (Εικ. 10).

            Από τα παραπάνω προκύπτει πόσο χρήσιμες είναι διαφημίσεις, που μπορεί να τις περνάμε αδιάφορα ξεφυλλίζοντας τις παλαιές εφημερίδες, όταν όμως τις κοιτάξουμε προσεκτικότερα μπορούμε να αντλήσουμε πολύτιμες πληροφορίες.

(Δημοσιεύθηκε στην εφημ. Ρέθεμνος φ. 798/23/1/2016)