ΑΝΔΡΕΑ ΜΑΜΑΓΚΑΚΗ,ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑΣ

Ανδρέα Μαμαγκάκη

ΤΟ ΡΕΘΥΜΝΟ ΤΟΥ ΟΝΕΙΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΝΟΣΤΑΛΓΙΑΣ

Είναι φυσικό και ανθρώπινο όσο μεγαλώνουμε να αναπολούμε και να νοσταλγούμε τα παιδικά και ιδιαίτερα τα μαθητικά μας χρόνια. Ακόμα και αν αυτά τα χρόνια ήταν σκληρά και στερημένα, όπως τα δικά μας που ήμασταν παιδιά τις δεκαετίες του 1950 και 1960. Τα θυμόμαστε με τρυφερότητα και συγκίνηση, αφού η απόσταση του χρόνου έχει απαλύνει και εξωραΐσει τις δυσάρεστες και σκληρές αναμνήσεις.

Αυτές τις σκέψεις μου έφερε στο νου το βιβλίο του συμμαθητή από τα γυμνασιακά χρόνια π. Ανδρέα Μαμαγκάκη επί πολλά χρόνια εφημέριου του Αγίου Διονυσίου της Δραπετσώνας, που μας καλωσορίζει και μας αποχαιρετά κάθε φορά που φτάνουμε ή αναχωρούμε από το λιμάνι του Πειραιά.

Και μόνο από τον τίτλο του βιβλίου Το Ρέθυμνο του Ονείρου και της Νοσταλγίας αντιλαμβάνεται ο αναγνώστης την αγάπη που τρέφει ο συγγραφέας για τον γενέθλιο τόπο. Εντύπωση που επιβεβαιώνεται απόλυτα με την ανάγνωση του βιβλίου.

Στο πρώτο μέρος ο συγγραφέας αναφέρεται στις παιδικές του μνήμες από το χωριό του τα Φραντζεσκιανά Μετόχια. Για την οικογένειά του -στενή και ευρύτερη- και για τον σκληρό αγώνα επιβίωσης εκείνης της εποχής.  Για το χωριό και τους χωριανούς και για διάφορα περιστατικά, που αποτυπώθηκαν ανεξίτηλα στην παιδική του μνήμη. Για τον θερισμό, τον τρύγο και το λιομάζωμα. Για τις γιορτές και τα πανηγύρια του χωριού, με ιδιαίτερη αναφορά στο Δωδεκαήμερο (Χριστούγεννα – Πρωτοχρονιά – Φώτα), στο Πάσχα και στο πανηγύρι του Τιμίου Σταυρού. Για τα μαθητικά του χρόνια στο δημοτικό σχολείο του χωριού του και για την αυστηρή μέχρι σκληρότητας δασκάλα του.

Το δεύτερο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στα γυμνασιακά χρόνια. Η αγωνία των εισαγωγικών εξετάσεων. Η αναζήτηση δωματίου. Η πρώτη γνωριμία με την πόλη. Η Σοχώρα. Το ποδόσφαιρο. Η εκμάθηση ποδηλάτου. Ο Δημοτικός Κήπος. Ο κινηματογράφος. Οι παιδονόμοι. Το καθημερινό πρωινό βουργιάλι Οι εκδρομές. Οι εθνικές επέτειοι και οι παρελάσεις. Τα διαγωνίσματα.

Κάθε μονολεκτική φράση από τις παραπάνω φέρνει στο νου όλων μας, που ζήσαμε αυτά τα χρόνια, πολλές μνήμες για πρόσωπα και περιστατικά από μια εποχή, άγνωστη στους νεότερους, που έχει περάσει ανεπιστρεπτί.

Η γεμάτη νοσταλγία και συναίσθημα αφήγηση του πατέρα Ανδρέα φτάνει αισίως στην τελευταία τάξη του 2^ου Γυμνασίου Αρρένων εν έτει 1965. Δυο γεγονότα θα σημαδέψουν αυτή τη σχολική χρονιά και θα μείνουν χαραγμένα στη μνήμη όλων των συμμαθητών της τάξης. Το ένα είναι η συμπλοκή μαθητών με νεαρό καθηγητή, γεγονός που οδήγησε στην αποβολή διά παντός των εμπλεκόμενων μαθητών. Το άλλο είναι η εξαήμερη αξέχαστη εκδρομή μας σε Στερεά και Πελοπόννησο. Μια εκδρομή πραγματικά επιμορφωτική με επίσκεψη σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρος των περιοχών αυτών. Και τα δύο γεγονότα ο συγγραφέας τα περιγράφει υποδειγματικά.

Το τελευταίο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στα χρόνια του Πειραιά και της Αθήνας όπου κάθε νέος της εποχής αναζητούσε την τύχη του μετά το πέρας των γυμνασιακών σπουδών. Επίσης γίνεται εκτενής αναφορά στα χρόνια της στρατιωτικής του θητεία.

Στο τέλος του βιβλίου παρατίθενται, ως επίμετρο, οι εντυπώσεις του από μια επίσκεψη και περιδιάβαση, σχεδόν μισό αιώνα μετά, στα μέρη που έζησε τα παιδικά του χρόνια, κάνοντας τις αναπόφευκτες συγκρίσεις του τότε με το τώρα.

Σ’ ευχαριστούμε πατέρα Ανδρέα για την συγκίνηση που μας έδωσες γυρίζοντάς μας τόσα χρόνια πίσω.

Το βιβλίο που εμπλουτίζεται με πλήθος φωτογραφιών της εποχής, τυπώθηκε στις «Εκδοτικές Επιχειρήσεις Καλαϊτζάκη Α.Ε.».

Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου

(Δημοσιεύθηκε στην Κρητική Επιθεώρηση φ. 18738/20-8-2013)