ΚΑΛΑΪΤΖΑΚΗΣ ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΕΜΜ.

Καλαϊτζάκης, Στυλιανός Εμμ.

(Κάστελλος Ρεθύμνου 1840 – Ρέθυμνο 1917).

Στυλιανό;ς Εμμ, Καλαϊτζάκης

Ο πρώτος και ο σημαντικότερος τυπογράφος, εκδότης και δημοσιογράφος του Ρεθύμνου. Για τα παιδικά και πρώτα νεανικά του χρόνια, καθώς και για τις εγκύκλιες σπουδές του, δεν υπάρχουν πληροφορίες. Σε νεαρή ηλικία –γύρω στο 1860- εγκαταστάθηκε στην Αθήνα κοντά στον Εμμανουήλ Βυβιλάκη, αδελφό της μητέρας του, ο οποίος εξέδιδε την εφημερίδα Ραδάμανθυς. Εκεί έμαθε την τυπογραφική τέχνη και έκανε τα πρώτα του δημοσιογραφικά γυμνάσματα. Με την έκρηξη της μεγάλης Κρητικής Επανάστασης του 1866-1869, επιστρέφει στην Κρήτη με φορητό τυπογραφείο, το οποίο θέτει στην υπηρεσία του Αγώνα, κατά το παράδειγμα του θείου του Εμμ. Βυβιλάκη, ο οποίος έπραξε το ίδιο στην κρητική επανάσταση του 1841. Ίσως μάλιστα να πρόκειται για το ίδιο πιεστήριο. Το επαναστατικό φύλλο που τυπώνεται στα βουνά της Κρήτης με τον τίτλο Κρήτη Ελευθερία ή Θάνατος και κυκλοφορεί κατά τη διάρκεια της επανάστασης φέρει στον κολοφώνα του την ένδειξη: «Οι τυπογράφοι Ηλίας Γ. Μανιός και Στυλιανός Εμμ. Καλαϊντζάκης». Μετά το τέλος της επανάστασης επανέρχεται στην Αθήνα όπου παραμένει εργαζόμενος στον Ραδάμανθυ μέχρι το θάνατο του θείου του το1880.

Την ίδια χρονιά επιστρέφει στο Ρέθυμνο και ένα χρόνο αργότερα εκδίδει την πρώτη του εφημερίδα με τον τίτλο τον Νέος Ραδάμανθυς (1881-1884). Θα ακολουθήσουν το Αρκάδιον (1884-1888), η Παρρησία (1885-1889) με συνεργάτη τον Νικ. Δρουλίσκο, το Ρέθυμνον (1898), Ραδάμανθυς (1902-1906), Ελευθερία (1907) και Δράσις (1910-1911). Πέρα από τις δικές του εφημερίδες, στο τυπογραφείο του τυπώνονται και άλλα έντυπα όπως η Αναγέννησις (1898-1908), η Κρητική Εφημερίς (1901-1904) και η Ένωσις (1908-1909) την οποία εκδίδει ο γιος του Βασίλης. Αλλά και τα βιβλία (περίπου 40), φυλλάδια, μονόφυλλα κλπ. έντυπα που κυκλοφορούν στο Ρέθυμνο κατά την 30ετία 1880-1910 τυπώνονται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στο τυπογραφείο του. Παράλληλα με την τυπογραφική και εκδοτική δραστηριότητα, διατηρούσε και βιβλιοχαρτοπωλείο στο Ρέθυμνο.

Το 1911 αποσύρεται από την ενεργό δράση και πεθαίνει ξαφνικά στις 21 Μαϊου 1917

.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: – Χριστόφορου Σταυρουλάκη, "Ευγενείς παλαιοί αγώνες", εφημ. Κρητική Επιθεώρησις φ.1933/14-2-1937. –Μ.  Γρηγοράκη, Το τυπογραφείο της επανάστασης του 1866,  περ. Χανιά, 1985, σσ. 91-96. – Μιχάλη Τρούλη, Εμμανουήλ Βυβιλάκης: Η ζωή, η δράση και του έργο του, Ρέθυμνο 1991.

Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου

(Έχει δημοσιευθεί στην Εγκυκλοπαίδεια του ελληνικού Τύπου 1784 – 1974)