ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΕΤΟΥΣ 1940

ΕΜΠΟΡΙΚΟΣ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

ΡΕΘΥΜΝΟΥ ΕΤΟΥΣ 1940

Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου

Εμπορικοί Οδηγοί άρχισαν να εκδίδονται και να κυκλοφορούν στην Ελλάδα κατά το δεύτερο μισό του 19^ου αιώνα. Η κυκλοφορία τους συνεχίζεται μέχρι και σήμερα με τη μορφή Οδηγών Αγοράς. Οι παλαιοί Εμπορικοί Οδηγοί αποτελούν πολύτιμες πηγές πληροφοριών όχι μόνο για την οικονομική, αλλά και για τη γενικότερη ιστορία ενός τόπου μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Έπεσε πρόσφατα στα χέρια μου ένας Εμπορικός και βιομηχανικός οδηγός της Ελλάδος, Αιγύπτου και Κύπρου του έτους 1940. Τρεις σελίδες του Οδηγού αναφέρονται στο νομό Ρεθύμνης. Εκεί καταχωρίζονται 259 επιχειρήσεις που ομαδοποιούνται σε 51 κατηγορίες. Από αυτές τις 51 κατηγορίες οι 27 είναι εμπορικές, οι 20 μεταποιητικές και οι 4 παροχής υπηρεσιών. Τις μεταφέρω εδώ γιατί παρουσιάζουν την οικονομική εικόνα του Ρεθύμνου ακριβώς τη χρονιά που η Ελλάδα μπήκε στον πόλεμο και έναν χρόνο πριν τη μαύρη περίοδο της κατοχής.

Ο οδηγός πλαισιώνεται από διαφημίσεις, που καταχωρίζονται στις εφημερίδες του 1940.

Αγγειοπλαστεία: Τσουρλάκη Ευαγγέλου, Χατζηανδρέου Παναγ. —Αεριούχα ποτά: Αφών Γρηγοριάδη, Πρινιωτάκη Κληρονόμοι, Σπανιουδάκη Εμμ., Ένωσις Καφεπωλών. 
—Αντ)ποι-Παραγγελιοδόχοι: Αθανασιάδης Νικ., Γαγάνης Β. Γ., Δεττοράκης Κ. Ιω., Μιχελιδάκης Δημ., Πλειαδάκης Ευάγ., Πετυχάκης Θ. Ιω., Τζιφάκης-Ζαχαρίου, Χαμαράκης Ευάγ. —Αποικιακών έμποροι: Αγγελάκης Κων., Γαγάνης Παντελής, Γρηγοριάδη Α)φοί, Θεοδωρουλάκη Α)φοί, Λιοδάκης Γεώρ., Λάριος Αδ., Μακρυλάκης Δημ., Κουτσουράκης Μ., Μυλωνάκης Παντελής, Μοάτσου Θ. Υίοί, Νικολακάκης Π., Δομαζάκης Εμμ. —Αρτοποιίας εργοστάσια: Σφηνιά Νικολάου. —Ασφαλιστικά Γραφεία: Γαγάνη Παντελή, Εθνική Α.Ε.Ε. Γεν. Ασφαλειών, Ζαχαριουδάκη Κων., Πετυχάκη Ιω., Σκορδίλη Μαρίνου, Φραγγιά Ευαγ., Χαμαράκη Ευαγ. Ατμοπλοϊκά Πρακτορεία: Γαγάνη Παντελή, Γοβατζιδάκη Εμμ., Ζαχαρίου-Τζιφάκη, Στραπατσάκη Γεωρ., Φραγγιά Ευαγ., Χαμαράκη Ευαγ. 

Αυτοκ.-Σταθμοί-Συνεργεία: Συγγελάκη Ερρίκου.  Βιβλιοχαρτοπωλεία:

Γεωρβασάκη Γεωρ., Δριδάκη Ανδρ., Ρεράκη Γεωρ., Σιράγα Ιωάν., Χατζηδάκη Αριστ. Βυρσοδεψεία: Γιακουμάκη Γεωργ., Δερμιτζάκη Δημ., Δερμιτζάκη Εμμ., Ξηρουχάκη Χαρ. Γενικόν έμποριον: Γαγάνης Παντελής, Γρηγοριάδη Αφών, Ζαχαριουδάκης Κων., Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, Λιαναντωνάκης Σταύρ., Μοάτσου Θ. Υιοί, Ορφανουδάκης Ν. & Υιός, Πολάκης Στυλ., Χαμαράκης Ευάγ. 

Γραμμόφωνα - Δίσκοι: Αθανασιάδης Νικ., Γαγάνης Έλευθ., Ζακάκης Τίτος, Παναρετάκης Ιωσήφ. Γραφομηχαναί: Αθανασιάδης Νικ. Δερματοπωλεϊα: Γαλιάκης Β., Δρανδάκη Παντελή, Μαραγκουδάκη Έμμ., Παναγιωτάκη Σπυρ., Πρινιωτάκη Γεωρ., Τσαγκαράκη Εμμ., Χουρδάκη Εμμ. Δέρματα ακατέργαστα: Σταυρακάκης Εμμ., Βλαστός Ι. καί Σία. Εγχώρια προϊόντα: Γαγάνης Παντελής, Δασκαλάκης Γ. καί Σία, Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, Ζαχαριουδάκης Κ., Μοάτσου Θ. Υίοί, Μαρκαντωνάκης Ν., Πολάκης Στυλ., Πολάκης Ι., Πετρουλάκης Ζωΐδης, Φραγκιάς Ευάγ., Χαμαράκης Ευάγ. Εισαγωγείς καί εξαγωγείς: Γαγάνης Παντελής, Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, Ζαχαριουδάκης Κων., Κουτσουράκης Μάρκος, Μυλωνάκης Παντελής, Μοάτσου Θ. Υίοί, Ορφανουδάκης Ν. & Υίός, Πολάκης Στυλιανός, Φραγκιάς Ευάγ., Χαμαράκης Ευάγ. 

Ελαίου εξαγωγείς: Γαγάνης Παντελής, Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, Ζαχαριουδάκης Κ., Μοάτσος Θ. καί Υιός, Μαρκαντωνάκης Ν., Πολάκης Στυλ., Φραγκιάς Ευάγ., Χαμαράκης Εύάγ. Ελαιουργίας εργοστάσια: Ελαιουργία Ελλάδος Α.Ε., Πυρηνελαιουργία «Αγία Φωτεινή». Εμποροι έλαίου καί εγχωρίων προϊόντων: Ανδρουλιδάκης Πέτρος, Δασκαλάκης Ιωσ. καί Σία, Κουτλάκης Γ., Μαρκαντωνάκης Νικ., Ορφανουδάκης Ν. καί Υιοί, Παπαδομιχελάκης Εμμ., Παπαβασιλείου Ν., Πολάκης Στυλ., Πολάκης I., Σηφογιαννάκης Α., Συνατσάκης Ευάγ., Σταγάκης Π., Φραγκεδάκης Γ., Τζωρτζάκης Ευάγ. 

Ηλεκτρικά είδη: Ζακάκη Τίτου, Ηλεκτρική Εταιρία, Μισιρλίδου Αλκαίου, Μουζουράκη Μιχαήλ. Κηροπλαστεία: Βλαστού I. καί Σία. Κιγκαλερίας είδη: Φωτόπουλος Δημ., Γιαννούλης Ιω., Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, Παπαδουράκης Αναστ., Χαλκιαδάκης Ανδρ., Ζερβουδάκης Γεώργ. Λατομεία: Γαβαλά Ανδ. Κληρονόμοι, Γιαννούλης I., Τσουπάκης Παν. Λευκοσιδηρουργεϊα: Πρινιωτάκης Γ., Καραμήλας I., Καραμήλας Ν. Μηχανών εισαγωγείς: Αθανασιάδης Νικ., Φουντουλάκης & Σουλάκος. Μωσαϊκαί πλάκες:  Σοφίου Θεόδ., Βογιατζάκης Νικ. Ξυλείας αποθήκαι: Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, Σπυριδάκης καί Βλαστός, Σκαρφιλάκης Γ. Ξυλουργεία: Λαγουδάκης Σταύρος, Δουλγεράκης Ιω., Θεοδωράκης Ανδρ., Μοσχονάς I., Περάκης Χαρ., Πολιουδάκης Γεώργ. Οικοδομήσιμοι ύλαι: Δερμιτζάκης καί Σια ΑΤΕ, Μακριλάκης Δημ., Σπυριδάκης καί Βλαστός, Σκαρφιλάκης Γ. Οινοποιεία: Δαμιανάκης Εμμ., χήρα Γ. Παυλιδάκη. Οξυγονοκολλήσεις: Πρινιωτάκης Γεώρ., Φραγγελάκης Οδυσ. Ορυχαλκουργεία:  Βαλαράκης Στυλιανός, Δασκαλάκης Ζαχ. Πλινθοποιεία: Τσουρλάκης Ευάγγ., Φαρδέλης Χρ. Ποτοποιεία:  Παυλιδάκη Γεωρ. χήρα. 

Ραπτομηχαναί: «Σίγγερ» Μπόρν καί Σια, «Γκρίτζινερ», «Βέστα». Σαπωνοποιεία:

«Αγία Φωτεινή», Ελαιουργίαι της Ελλάδος ΑΕ, Παντζάρης Μιχαήλ, Σκορδίλης Μαρίνος, Πίσσας Δ., Σταγάκης I., Σταθάκης Κωνσταντίνος. Σιδηρικά: Μπριλάκης Γ., Παπαδουράκης Αναστ., Σπυριδάκης καί Βλαστός. Σχοινοπλεκτήρια-Τάπητες: Θεοδοσίου Γεώρ., Μουταφιάν Ζαρέ, Μπαμπεριάν Μουράτ, Μπεδιάν Γαβριήλ, Πολωγεωργάκης Γεώρ. Τράπεζαι υποκ)ματα: Αγροτική, Αθηνών, Εμπορική, Εθνική, Κρήτης. Τυροκομεία: Λαμπρινός Εμμ., Νικολαΐδης Κων., Στεφανάκης Βασ., Σταυρακάκης Εμμ. Υαλοπωλεία: Πετρακάκης Πέτρος, Γιαννούλης Ιω., Χαλκιαδάκης Ανδρ., Ζαχαρίου καί Τζιφάκης, ΙΙαπαδουράκης Αναστ., Χομπίτης Σπ. Υφαντουργεία: Δεδογιάν Αγκόπ. Υφασμάτων καταστήματα: Βουρλάκης Κωνστ., Γιαννακουδάκης Γεώρ., Δερμιτζάκης Ιω., Δηλέντας Αντών., Κιαγιαδάκης Ιω., Καπετανάκης Αγησίλ., Λαγκουβάρδος Μάρκος, Μαντζοράκης Ιωάν., Μαμαλάκης Γεώρ., Μπυρλιράκης Εμμ., Παραλίκης Αργ., Δεδεγιάν Αγκόπ, Παυλόπουλος Βασίλ., Πετυχάκης Θεόδ., Πορτάλιος Σταύρος Σπανδάγος Νικόλ. Σταυρουλάκης Νικόλ. Φραγκάκης Ιω., Φραγκάκης Ευάγ., Χομπίτης Ιωσήφ, Παπαζαχαρίου Ιω., Χατζηϊωακείμ Νικόλ., Χριστοδούλου Αντών. 

Φαρμακεία: Νησιανάκης Ευάγ. χημι­κός, Κούνουπας Ιωάν., Βολακάκης Νικ., Σαουνάτσος Γ., Σταυρίδης Μιχ. Χαρουπάλευρα: Γαγάνης Παντελής, Φραγκιάς Ε. Χαλβαδοποιεία: Σολωμονίδου Ιω., Γαγάνης Παντελής. Χαλκουργεία: Δασκαλάκης Ζαχαρ., Διαμαντάκης Ε., Σαριδάκης Αντών., Τριχάκη Α)φοί, Καυκαλάς Σ. Χρυσοχ.-Ωρολογοποιεία: Βρυσανάκης Μιχ., Κουγίτης Ιω., Λουκάκης Νικ., Μουρτζανός Μιχ., Ματθαιουδάκης Λεων., Ορφανουδάκης Νικόλ., Περπιράκης Γεώρ., Τζανιδάκης Στυλ. Χρωματοπωλεία: Βλαστός I. καί Σια, Μακριλάκης Δημ., Χαλκιαδάκης Α. Ψιλικά - Είδη πολυτελείας: Βαλιάνος Νικόλ., Ταρκοριάν Μιρκόρ, Γοβατζιδάκης Εμμ., Επιτρόπου Γρηγόριος, Ζαχαριάδης Παναγ., Ζακάκης Τίτος, Καραβιτάκης Ιω., Μαραγκουδάκης Εμμ., Σταυρουλάκης Σταύρος, Γεννάδιος Ανδρ., Πολυδωράκης Ευγένιος, Τζεκάκης Νικ.

(Δημοσιεύθηκε στην εφημ. Ρέθεμνος, φ. 610/21-4-2012)