ΣΚΟΠΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΟΥ «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ»

Ο ΣΚΟΠΕΥΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΡΕΘΥΜΝΗΣ «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ»

Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου

Κατά την τελευταία τριετία (1910-1912) της περιόδου της Κρητικής Αυτονομίας παρατηρείται στην Κρήτη το φαινόμενο της μαζικής ίδρυσης Σκοπευτικών Συλλόγων. Το φαινόμενο αυτό ίσως να προκαλεί απορία σ’ όποιον το δει ξεκομμένο από τη γενική πολιτική συγκυρία της εποχής. Η ένωση βρίσκεται «επί θύραις», οι Κρήτες χριστιανοί Πληρεξούσιοι ορκίζονται πίστη στο Βασιλέα των Ελλήνων και απαιτούν και από τους μουσουλμάνους Πληρεξουσίους να πράξουν το ίδιο. Τα πνεύματα είναι οξυμένα και η Τουρκία απειλεί με επέμβαση στο νησί. Οι εγγυήτριες δυνάμεις επιδίδουν νότα διαμαρτυρίας στην Κρητική Κυβέρνηση.

Μέσα σ’ αυτό το απειλητικό κλίμα η ίδρυση Σκοπευτικών Συλλόγων βρίσκει την αιτιολόγησή της. Η Κρήτη δεν διαθέτει τακτικό στρατό πέρα από την ένοπλη Χωροφυλακή και ένα μικρό τμήμα Πολιτοφυλακής με Έλληνες αξιωματικούς. Είναι λοιπόν φυσικό να αναζητούνται τρόποι αναπλήρωσης αυτού του κενού, τρόποι όμως που δεν θα προκαλέσουν την αντίδραση της Τουρκίας και των εγγυητριών δυνάμεων. Ως προσφορότερος τρόπος επιλέχθηκε αυτός των Σκοπευτικών Συλλόγων υπό την κάλυψη των οποίων εκπαιδεύεται στα όπλα ο ανδρικός πληθυσμός του νησιού, ο οποίος από την απελευθέρωση (1898) και μετά δεν είχε ευκαιρίες για άσκηση στην τέχνη του πολέμου. Παρά τις προσπάθειες μου δεν μπόρεσα να εξακριβώσω αν η κίνηση αυτή έγινε με πρωτοβουλία της τοπικής Κυβέρνησης ή μετά από προτροπή της Κυβέρνησης της Ελλάδος.

Αν και στο φύλλο της 27-9-1911 της εφημερίδας «Νέα Ερευνα» των Χανίων αναφέρεται η ίδρυση «υπέρ των εβδομήκοντα» Σκοπευτικών Συλλόγων, δεν μπόρεσα να εντοπίσω παρά μόνο τους παρακάτω πενήντα:

Νομός Χανίων

1) Πατριωτικόν Σωματείον Χανίων «Ο ΚΟΡΔΟΣ» 2) Χανίων «Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ» 3) Βάμου «Ο ΑΠΟΚΟΡΩΝΑΣ» 4) Γαλατά «Ο ΙΔΟΜΕΝΕΥΣ» 5) Γερανίου «ΟΙ ΚΥΔΩΝΕΣ» 6) Δρομονέρου «Ο ΑΒΕΡΩΦ» 7) Ιναχωρίων «Η ΓΡΑΜΒΟΥΣΑ» 8) Κακοδικίου «Η ΕΘΝΙΚΗ ΔΡΑΣΙΣ» 9) Καράνου «Ο ΕΘΝΙΚΟΣ ΦΡΟΥΡΟΣ» 10) Κολυμβαρίου «Η ΚΙΣΣΑΜΟΣ» 11) Λάκκων 12) Μουρνιών «Ο ΑΧΙΛΛΕΥΣ» 13) Πελεκάνου «Ο ΑΧΙΛΛΕΥΣ» 14) Πλάκας «Η ΑΡΜΥΡΙΔΑ» 15) Ροδοβανίου 16) Στερνών «ΤΟ ΑΚΡΩΤΗΡΙ» 17) Τσικαλαριών και Σούδας «Ο ΑΡΗΣ» 18) Χώρας Σφακίων «ΤΑ ΣΦΑΚΙΑ» 19) Παγκρήτιος Φοιτητικός Σκοπευτικός Σύλλογος.

Νομός Ρεθύμνης

1) Ρεθύμνου «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ» 2) Ανωγείων «Ο ΤΑΛΩΣ» 3) Αγγελιανών «Ο ΑΡΗΣ» 4) Δήμου Αγ. Πνεύματος «ΤΟ ΑΓ. ΠΝΕΥΜΑ» 5) Αγ. Πνεύματος «ΤΟ ΚΕΝΤΡΟΣ» 6) Άδελε «Ο ΙΔΟΜΕΝΕΥΣ» 7) Αργυρουπόλεως «Η ΛΑΠΠΑ» 8) Ατσιποπούλου «Ο ΜΗΡΙΟΝΗΣ» 9) Βυζαρίου «ΤΟ ΠΑΝΑΚΡΟΝ» 10) Επισκοπής «ΤΑ ΛΕΥΚΑ ΟΡΗ» 11) Μαργαριτών «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙΟΝ» 12) Μελιδονίου «ΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟΝ» 13) Μέρωνος «Η ΝΙΚΗ» 14) Μονής Αρκαδίου «ΤΟ ΗΡΩΙΚΟΝ ΑΡΚΑΔΙ» 15) Ορθέ «Ο ΜΙΝΩΣ» 16) Πανόρμου «ΤΟ ΜΥΛΟΠΟΤΑΜΟΝ» 17) Ρουστίκων «ΚΡΗΤΗ - ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ» 18) Χουμερίου «Ο ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ».

Νομός Ηρακλείου

1) Ηρακλείου «ΤΟ ΕΘΝΙΚΟΝ ΛΑΒΑΡΟΝ» 2) Δήμου Αγ. Παρασκιών 3) Αρχανών «Ο ΑΡΗΣ» 4) Καμηλαρίου «Ο ΑΓ. ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΩΝ» 5) Καστελλίου Πεδιάδος «Η ΕΘΝΙΚΗ ΑΓΩΓΗ» 6) Μοιρών «Ο ΜΙΝΩΤΑΥΡΟΣ» 7) Πιτσιδίων «Η ΝΙΚΗ» 8) Τυμπακίου «Ο ΙΔΟΜΕΝΕΥΣ».

Νομός Λασιθίου

1) Λιμνών «Ο ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ» 2) Μαλλών «Η ΑΡΧΑΙΑ ΜΑΛΛΑ» 3) Νεαπόλεως «Ο ΡΑΔΑΜΑΝΘΥΣ» 4) Σητείας «Η ΑΜΥΝΑ» 5) Τουρλωτής «Η ΕΝΩΣΙΣ» 6) Φουρνής «Ο ΙΔΟΜΕΝΕΥΣ».

Ο Σκοπευτικός Σύλλογος Ρεθύμνης «το Αρκάδι» (Σ.Σ.Ρ.)

Ο Σ.Σ.Ρ. ιδρύθηκε στις 18 Ιουλίου 1910. Το καταστατικό του εγκρίθηκε με το Διάταγμα 144/1910 και δημοσιεύθηκε στο φύλλο 46/Α/19-8-1910 της Επίσημης Εφημερίδας της Κρητικής Πολιτείας. Στο άρθρο 2 ανέφερε: «Σκοπός του Συλλόγου έσται η ίδρυσις Σκοπευτηρίου εν τη πόλει ταύτη αποβλέποντος εις την διδασκαλίαν του χειρισμού του όπλου και εν γένει εις την πολεμικήν μόρφωσιν των εν αυτώ ασκηθησομένων, ίνα εν δεδομένη περιστάσει παρασχεθή προσωπική βοήθεια εις το Εθνος οπουδήποτε του Ελληνισμού ήθελε ζητηθή».

Οι πρώτες αρχαιρεσίες για την εκλογή του Δ.Σ. του Συλλόγου έγιναν στις 30 Ιανουαρίου 1911 στην αίθουσα του πρίγκηπα Γεωργίου[1].

Εκλέχτηκαν: Πρόεδρος Σταύρος Ρήγας, Λοχαγός, Αντιπρόεδρος Στυλιανός Κλειδής[2], Γεν. Γραμματεύς Ε. Παπαδάκις, Ταμίας Στυλιανός Γαλερός, Εφορος Σκοπευτηρίου Κων. Πατεράκης, Μέλη Ευάγγ. Γαλλιανός, Αλέξ. Τσεβράκις, Γεώργιος Μαμαλάκις, Εμμ. Σαράφης, Αλκιβιάδης Ματθαιουδάκις, Ιωάννης Μονιάκις, Γεώργιος Γοβατζιδάκις, Ιωσήφ Γ. Χατζηγρηγοράκις, Δημ. Χατζιδάκις, Νικ. Λελεδάκις.

Την ίδια μέρα, για οικονομική ενίσχυση του Συλλόγου, έγινε κλήρωση λαχείου κατά την οποία ο πρώτος λαχνός κέρδισε ένα τυφέκιο Μάνλιχερ, ο δεύτερος ένα περίστροφο Μάνλιχερ και ο τρίτος εκατό φυσίγγια.

Το Σκοπευτήριο

Στα τέλη Αυγούστου 1910 έγιναν τα εγκαίνια του Σκοπευτηρίου στο προάστιο της πόλης «Κουμπές» και εις αρίστην από άποψιν ασφαλείας και ευκόλου συγκοινωνίας θέσιν[3].

Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του Σκοπευτηρίου (1910-1911) καταναλώθηκαν 4.944 φυσίγγια τυφεκίου Μάνλιχερ, 699 τυφεκίου Γκρα, 11.087 Φλόμπερ και 1.984 περιστρόφου. Κατά το ίδιο διάστημα εκπαιδεύτηκαν σε διάφορα όπλα 450 άνδρες και 250 έφηβοι απ’ τους οποίους 60 μαθητές Γυμνασίου.

Οι σκοπευτικοί αγώνες

Στην πίσω όψη της φωτογραφίας γράφει: "Είς
       τήν ἑορτάζουσαν Μονήν (21 Μαΐου 1910) 
     συνέρρευσαν χιλιάδες προσκυνητῶν μετά
     Κρητῶν Χωροφυλάκων ἐπ' εὐκαιρία τῶν
    Σκοπευτικών Αγώνων
  (Από το αρχείο του Ανδρέα Χατζηπολάκη).

Για να λάβει κανείς μέρος στους αγώνες έπρεπε να πληρώσει στο Σύλλογο 1 δραχμή για την αξία των φυσιγγίων που θα κατανάλωνε. Κάθε αγώνας περιλάμβανε τρία αγωνίσματα: 1) Βολή με τυφέκιο Μάνλιχερ από απόσταση 300 μ. 2) Βολή με τυφέκιο Γκρα από απόσταση 200 μ. και 3) Βολή με
περίστροφο ή πιστόλι από απόσταση 20 μ.

Κατά το 1911, για το οποίο υπάρχουν στοιχεία, οργανώθηκαν από τον Σ.Σ.Ρ. οι παρακάτω σκοπευτικοί αγώνες με τους αντίστοιχους νικητές κατά αγώνισμα:

25-3-1911:       1ο Αγώνισμα 1ος Κορνηλάκης Βασίλειος

2ο Αγώνισμα 1ος Ακουμιανάκης Σεβαστιανός
3ο Αγώνισμα 1ος Μοάτσος Ιωάννης

23-4-1911:      1ο Αγώνισμα 1ος Κανδήρος Ανδρέας
2ο Αγώνισμα 1ος Κόλιας Ηλίας
3ο Αγώνισμα 1ος Σφακιωτάκης Στυλιανός

21-5-1911:      1ο Αγώνισμα 1ος Κοντάκης Εμμανουήλ
2ο Αγώνισμα 1ος Ηλιάκης Παντελής

21-8-1911:      1ο Αγώνισμα 1ος Παπαδάκης Γεώργιος
2ο Αγώνισμα 1ος Φραγκεδάκης Μιχαήλ
3ο Αγώνισμα 1ος Γερακάρης Μίνως

Η εορτή του Συλλόγου

Ως έμβλημα ο Σύλλογος είχε την πρόσοψη της εκκλησίας του Αρκαδιού και ως ημέρα της γιορτής του είχε επιλεγεί η 9η Νοεμβρίου. Μάλιστα είχε την ευθύνη του εορτασμού της επετείου της ολοκαύτωσης κατά τα έτη 1910 και 1911.

Τα μέλη του Συλλόγου 

Τακτικό μέλος του Συλλόγου μπορούσε να γίνει οποιοσδήποτε αρκεί να ήταν Έλληνας Χριστιανός και να είχε συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του. Οι νέοι από 12 έως 18 ετών αποτελούσαν τα δόκιμα μέλη του Συλλόγου. Για την εγγραφή ήταν απαραίτητη η καταβολή 1 δραχμής και για να παραμείνει κανείς μέλος του Συλλόγου έπρεπε να πληρώνει μηνιαία συνδρομή 50 λεπτών.

Όπως φαίνεται και από τον πίνακα που ακολουθεί, η συμμετοχή των Ρεθεμνιωτών ήταν μαζική απ’ όλες τις κοινωνικές τάξεις. Δημοσιεύουμε τα ονόματα και τα επαγγέλματα των μελών του Συλλόγου ακριβώς για να αποδείξουμε την ορθότητα του παραπάνω ισχυρισμού:

Αβάτζος Εμμ., Υπογραμματεύς • Αετός Μιχαήλ, Κτηματίας • Αθανασιάδης Γεώργιος, Δικηγόρος • Αθανασιάδης Γ. Ιωάννης, Δικηγόρος • Αλεξανδράκης Νικήστρατος • Ανδρουλιδάκης Ευάγγ., Παντοπώλης • Ανδρουλιδάκης Ε. Ηλίας, Εμπορος • Ανδρουλιδάκης Σ. Κων., Συμβ/φος • Αντωνακάκης Γεώργιος, Ανακριτής • Ανυφαντάκης Κων/νος, Εμπορος • Αστρινος Α. Εμμανουήλ, Εμπορος • Βαλαράκης Εμμανουήλ, Εμπορος • Βαλαράκης Κ. Γεώργ., Επιπλοποιός • Βαλαράκης Κ. Στυλ., Ορειχαλκ/ργός • Βαλαράκης Μιχαήλ, Εμπορος • Βαλεργάκης Κ. Ματθαίος, Χρυσοχόος • Βαλετας Σπηρίδων, Χοροδιδάσκαλος • Βαρδάκης Ανθιμος, Αρχιμανδρίτης • Βαρούχας Κ. Μιχαήλ, Ξενοδόχος • Βασάλος Αθανάσιος, Αρχιμανδρίτης • Βεβελάκης Γ. Σταύρος, Δικηγόρος • Βενετάκης Ευάγγ., Φαρμακοποιός • Βιζιργιανάκης I. Στυλ., Βαφεύς • Βιστάκης I. Νικ., Δ/ντής Ταχ/μείου • Βιστάκης Μιχαήλ, Καφεπώλης • Βλαστός Β. Ιωάννης, Εμπορος • Βογιάκης Γεώργ., Ανθυπασπιστής • Βρανάς Εμμανουήλ, Κρεοπώλης • Βροντάκης Αντών., Υποδηματοποιός • Βρυσανάκης Ν. Ανδρ., Οδοντίατρος • Γαβαλάκης I. Ανδρέας, Εμπορος • Γαβαλάς Αντώνιος, Παντοπώλης • Γαβραδάκης Νονόλαος, Παντοπώλης • Γαγάνης Β. Γεώργιος, Εμπορος • Γαγάνης Π. Γεώργιος, Εμπορος • Γαλεράκης Α. Στυλιαν., Παντοπώλης • Γαλεράκης I. Γεώργ., Υποδημ/ποιός • Γαλλιανός Ευαγγ., Επιστ. Φυλακών • Γερακάρης Γεώργιος, Καθηγητής • Γεωργουδάκης Μ. Βασ., Επιπλοποιός • Γιακουμάκης Αγαθός, Παντοπώλης • Γιαννουλάκης Γ. Ιωάννης, Εμπορος • Γιαννούλης I. Ανδρέας, Αρτοποιός • Γιουλούντας Γεώργ. Ανθυπομ/ρχος • Γκίκας Νικόλαος, Υπολοχαγός Πεζ. • Γλυστρίδης Ευάγγελος, Φωτογράφος • Γλυστρίδης Ιωάννης, Φωτογράφος • Γοβαντζηδάκης Δ. Εμ., Ταμίας Δήμου • Γοβαντζηδάκης Θεμιστ., Εμπορος • Γοβαντζηδάκης Ιωάννης, Εμπορος • Γοβαντζηδάκης Ν. Εμμ., Εμπορος • Γοβατζηδάκης Γ. Εμμ., Κτηματίας • Γοβατζιδάκης Δ. Γεώργ., Οινοπώλης • Γρηγοριάδης Γ. Μιχαήλ, Ξυλουργός • Γρηγοριάδης Ιωάν., Ζαχαροπλάστης • Δαλέντζας I. Γεώργιος, Καφεπώλης • Δαρατσανός Α. Ιωσήφ, Παντοπώλης

• Δαριβάκης Μ. Εμμαν., Παντοπώλης • Δασκαλάκης Αλέξανδρ., Καπνοπώλης • Δασκαλάκης Αναγνώστης, Εμπορος • Δασκαλάκης Σ. Ζαχαρ., Υδρονομέας • Δερμιτζάκης Γ. Κων/νος, Κουρεύς • Δερμιτζάκης Εμμανουήλ, Εμπορος • Δετοράκης Κ. Εμμ., Υπάλ. Τραπέζης • Δετοράκης Κ. Ιωάννης, Εμπορος • Δημητριάδης Ευγέν., Ανθυπίατρος • Δραμιτινός Γεώργιος, • Δρανδάκης Γ. Λεωνίδας, Εμπορος • Δρανδάκης Εμμ. Μιλτιάδης, • Δρανδάκης Ε. Ευάγγελος, Εμπορος • Δρανδάκης I. Βασίλειος, Εμπορος • Δρανδάκης I. Γεώργιος, Εμπορος • Δρανδάκης I. Μάρκος, Ωρολογοποιός • Δρανδάκης Ν. Στυλ., Υποδημ/ποιός • Δρανδάκης Στυλιανός, Καθηγητής • Δροσουλάκης Σπυρίδων, Σπουδαστής • Δράγασις Μιχαήλ, Παντοπώλης • Ζακάκης Τίτος, Εμπορος • Ζαμπετάκης Δημοσθέν., Ανθυπ/στής • Ζαμπετάκης X. Κων., Υποδημ/ποιός • Ζαννουδάκης Νικόλαος, Εμπορος • Ζαχαριουδάκης Γεώργιος, Εμπορος • Ζαχαριουδάκης Νικ., Υπάλ. Τραπέζ. • Ζαχαράκης Εμμαν., Πληρεξούσιος • Ζαχαράκης Κ. Χρήστος • Ζαχαρίου Πέτρος, Εμπορος • Ζαχαρίου Π. Ιωάννης, Εμπορος • Ζαχαρίου Π. Στυλιανός, Εμπορος • Ζουλάκης Ιωάννης, • Ζουρμπάκης Ευάγγελος, Νεοκόρος • Ηλιάκης Α. Ευάγγελος, Καφεπώλης • Ηλιάκης Ηλίας, Καφεπώλης • Ιατρουδάκης Στυλιανός, Εμπορος • Ιατράκης Γεώργιος, Σιγαροπώλης • Καγιουκλάκης Ανδρέας, Εμπορος • Καλαϊτζιδάκης Γεώργιος, Κτίστης • Καλαϊτζάκης Δημήτριος, Μάγειρος • Καλλέργης Βασίλειος, Εμπορος • Καλογεράκης Κων/νος, Αρτοποιός • Καλογρίδης Γεώργιος, Καπνοπώλης • Καλογέννητος I. Νικόλ., Εμπορος • Καλομενόπουλος Αλ., Οδοντίατρος • Καλομενόπουλος Ιωάν., Λογιστής • Καλοτεράκης Γεώργιος, Κρεοπώλης • Καλοΐδάς Χαράλαμπος, Δικηγόρος • Καμπουράκης Ιωάν., Επιπλοποιός • Κανακάκης Γαβριήλ, Ηγούμενος • Κανακάκης Εμμανουήλ, Μάγειρος • Κανακάκης Ιωάννης, Εισπράκτωρ • Κανακίδης Δημήτριος, Βιβλιοπώλης • Καραμανώλης Χαρίδ., Υποδ/ποιός • Κασιμάτης Ιωάννης, Εμπορος • Κασέλας Δημήτριος, Ξενοδόχος • Καυγαλάκης Κων/νος, Ξυλέμπορος • Καφφάτος Λυκούργ., Δημοσιογράφος • Κλειδής Μιλτιάδης, • Κλειδής Εμμανουήλ, Ράπτης • Κλειδής Στυλιανός, Οπλαρχηγός • Κοκκινάκης Γ. Μανούσ., Υποδ/ποιός • Κοκολάκης Μιχαήλ, Δικαστής • Κορνηλάκης Εμμ., Γραμ. Πρωτοδικ. • Κοτζαμπασάκης Γεώργιος, Εμπορος • Κουγιτάκης Ιωάννης, Χρυσοχόος • Κουκουνελάκης Μάρκος, Ξενοδόχος • Κουμεντάκης Ευστάθιος, Ράπτης • Κουτούνιος Ιούλιος, Τηλεγραφητής • Κουτσουράκης Μιχαήλ, Διανομεύς • Κουτσουράκης Μάρκος, Οινοπώλης • Κούνουπας Αλκιβιάδης, Εμπορος • Κούνουπας Ιωάννης, Φαρμακοποιός • Κούνουπας Κων/νος, Φωτογράφος • Κυρβιτσάκης Ευάγγ., Βαρελοποιός • Κυριακάκης I. Αντ., Γραμ. Ανακρ. • Κωστογιάννης Στυλιαν., Δικηγόρος • Κόλιας Ηλίας, Επιλοχίας • Λαμπρινουδάκης Αλέξ., Λεμβούχος • Λαμπρινάκης Μ. Γεώργ., Παντοπώλης • Λαμπάκης Κ. Αντώνιος, Ξενοδόχος • Λαμπίρης Παύλος, Υπολοχαγός • Λελεδάκης Γ. Ιωάννης, Ράπτης • Λελεδάκης Γ. Νικ., Υποδ/ποιός • Λεφάκης Γ. Δημήτριος, • Λιαναντωνάκης I. Αριστ., Εμπορος • Λιλιτάκης Γεώργιος, Λοχίας • Λουκάκης Α. Γεώργ., Συμβολ/φος • Λουκάκης Εμμανουήλ, Δημ. Κλητήρ • Λυμπέρης Καλοπόθος, Υπολοχαγός • Λάριος Δ. Ιωάν., Υπάλ. Τραπέζης • Λάριος Θ. Γεώργ., Γραμ. Ειρηνοδ. • Λάριος Σ. Αντώνιος, Καφεπώλης • Λύτινας Α. Γεώργ., Ταχ. Υπάλληλος • Λύτινας Παναγιώτης, • Λύτινας Τίτος, Εμπορος • Μακρυλάκης Ε. Δημήτριος, Εμπορος • Μακρής Βαρδής, Κουρεύς • Μακρής Γεώργιος, Δικαστ. Κλητήρ • Μαλεβάκης Ιωάννης, Ζαχαροπλάστης • Μαμαλάκης I. Γεώργιος, Εμπορος • Μαμαλάκης I. Δημήριος, Βαφεύς • Μαμαλάκης Ν. Αλεξ., Υποδημ/ποιός • Μανουράς Στέργιος, Δικηγόρος • Μανουσακάκης Ιωάννης, Δικηγόρος • Μανουσακάκης Μ. Σπυρίδω., Καπνοπώλης • Μανουσάκης Πέτρος, Δικηγόρος • Μανουσέλης Α. Στυλιανός, Ιατρός • Μανουσέλης Πέτρος, Υπάλληλος • Μανωλιδάκης Α. Ζαχαρ., Υπάλληλος • Μαραγκουδάκης Δ. Γεώρ., Οινοπώλης • Μαραγκουδάκης Εμμ., Παντοπώλης • Μαραγκουδάκης Μιχαήλ, Ξυλουργός • Μαραγκουδάκης Σπυρ., Τυπογράφος • Μαραγκουδάκης Στυλ., Δικηγόρος • Μαρκουλάκης Ανδρέας, Καπνοπώλης • Μαρκουλάκης Εμμαν., Καπνοπώλης • Ματθαιουδάκης Αλκιβ., Χρυσοχόος • Ματθαιουδάκης Γεώργ., Χρυσοχόος • Ματθαιουδάκης Γ. Κων., Υποδ/ποιός • Ματθαιουδάκης Ματθ., Συμβολ/φος • Μαυροματάκης I. Νικόλαος, Ράπτης • Μαυρομιχελάκης Εμμαν., Ξενοδόχος • Μιστράκης Ζωίδης, Σιδηρουργός • Μιχελιδάκης Σπυρίδων, Εμπορος • Μονιάκης X. Ιωάν., Εφαπλωμ/ποιός • Μουντριανάκης Ευάγ., Επιπλοποιός • Μουσούρος Μίνως, Εμπορος • Μοάτσος Θεμιστοκλής, Ιατρός • Μοάτσος Θ. Ευάγγελος, Εμπορος • Μοάτσος Θ. Ιωάννης, Εμπορος • Μοάτσος Μιχαήλ, Εμπορος • Μπεμπής Σ. Νικόλαος, • Μπερνιδάκης Εμμαν., Αρτοποιός • Μυλωνάκης Ανδρέας, Δ/ντής Καπ. • Μυλωνάκης Γ. Εμμανουήλ, Εμπορος • Νενεδάκης Νικόλαος, Ξενοδόχος • Νησιώτης Λεωνίδας, Εμπορος • Νικηφόρος Β. Γεώργ., Γραμ. Δικαστ. • Νικολακάκης Ν. Ιωάν., Β Γραμματεύς • Νισανάκης Γεώργιος, Σιδηρουργός • Ξηρουχάκης Η. Χαράλαμπος, Εμπορος • Ορφανουδάκης Νικόλαος, Χρυσοχόος • Παληκαράκης Σταύρ., Εμβαδοποιός[4] • Παναγιωτάκης Γ. Σπυρ., Υποδ/ποιός • Παπαβασιλείου Νικόλαος, Εμπορος • Παπαδαντωνάκης Ε. Μιχ., Μάγειρος • Παπαδάκης Θ. Ευάγγελος, Δικηγόρος • Παπαδάκης Αριστείδης, Εμπορος • Παπαδάκης Α. Εμμανουήλ, Υπάλληλος • Παπαδάκης Α. Μιχαήλ, Ράπτης • Παπαδάκης Ε. Ευάγγελος, Εμπορος • Παπαδάκης Θεμιστοκλής, Δικηγόρος • Παπαδάκης I. Αριστ., Καθεκλοποιός • Παπαδάκης Μύρων, Β Γραμματεύς • Παπαηλιόπουλος X. Κων., Μηχανικός • Παπαμαρκάκης Μ. Στυλ., Υπογρ. Νομ. • Παπαμιχελάκης Μιχαήλ, Ιατρός • Παπασηφάκης I. Απόστ., Μελισ/ργός • Παρασκάκης Α. Κων., Ταμίας Τελων. • Πατεράκης Κων., Ανθυπομοίραρχος • Πατρικαλάκης Μ. Εμμαν., Εμπορος Παυλίδης Εμμαν., Ανθυπομοίραρχος • Πενθερουδάκης Εμμ., Δ/ντής Τραπ. • Πενθερουδάκης Μ. Ιωάν., Παντοπώλης • Περάκης Κων/νος, Κλητήρ • Πετρουλάκης Ν. Ζωίδης, Εμπορος • Πετράκης Ε. Ευστ., Γραμ. Πρωτοδικ. • Πετράκης Μάρκος, Ιερεύς • Πετυχάκης Θ. Νικόλαος, Εμπορος • Πετυχάκης Λεωνίδας, • Πετυχάκης Μίνως, Δικηγόρος • Πετυχάκης Μ. Παντελής, Εμπορος • Πετυχάκης Π. Αλεξ., Ελεγκτ. Τελων. • Πισκοπάκης Ε. Νικ., Υποδ/ποιός • Πισκοπάκης Κων/νος, Δημοσ. Κατήγορος • Πλουμής Εμμανουήλ, Διδάσκαλος • Πλουμής Ιάκωβος, Αρχιμανδρίτης • Πλυμάκης Μ. Εμμαν., Διδάσκαλος • Πρεβελάκης Εμμανουήλ, Δικηγόρος • Πρεβελάκης Μιχαήλ, Γυμνασιάρχης • Πρινιωτάκης Α. Γεώργ., Παντοπώλης • Πρινιωτάκης I. Γεώργ., Φανοποιός • Πρινιωτάκης I. Σπυρ., Παντοπώλης • Ραφτόπουλος Παύλος, Πράκτωρ • Ροκάς Κων/νος, Λοχαγός • Ρολόγης Σταμάτιος, Ιατρός • Ρολόγης Χαράλαμπος, Ράπτης • Ρήγας Σταύρος, Λοχαγός • Ρίφιος Αντώνιος, Δ/ντής Τηλεγρ. • Σαουνάτσος Α. Εμμ., Ταχυδρομικός • Σαουνάτσος Α. Νικόλαος, Εμπορος • Σαουνάτσος Γεώργιος, Ιατρός • Σαουνάτσος Ε. Θεμ., Φαρμακοποιός • Σαραντινός I. Αντών., Οινοπώλης • Σαρμάνης Γεώργιος, Εμπορος • Σεραφάκης I. Εμμανουήλ, Ράπτης • Σηφογιάννης Α. Εμμαν., Παντοπώλης • Σιγανός Γεώργιος, Εμπορος • Σκαντζάκης Α. Πέτρος, Υποδ/ποιός • Σκλαβάκης Νικόλαος, Γραμμ. Νομ. • Σκορδίλης Π. Μαρίνος, Φοιτητής • Σκουλούδης Α. Μάρκος, Εμπορος • Σκουλούδης Ν. Θρασ., Υπάλ. Τελων. • Σκουρίτης Γ. Κων/νος, Δικηγόρος • Σοφουλάκης I. Στυλ., Παντοπώλης • Σπανδαγάκης Χαράλ. Καφεπώλης • Σπανδάγος Α. Βασίλειος, Ιατρός • Σπανδάγος Ιωάννης, Εμπορος • Σπυριδάκης Κ. Εμμαν., Εμπορος • Σπυριδάκης Π. Θωμάς, Μεταξουργός • Σταγάκης Γεώργιος, Οινοπώλης • Σταγάκης Παντελής, Λοχίας • Σταθάκης I. Κων/νος, Σαπωνοποιός • Σταμαθιουδάκης Α. Ιωάνν., Υπάλληλ. • Σταματάκης Χαράλ., Συμβολ/φος • Σταυγιανουδάκης Γεώργ., Γραφεύς • Σταυριδάκης I. Ευάγγ., Παντοπώλης • Συνατσάκης X. Ευάγγ., Καφεπώλης • Σφακιωτάκης Στυλιανός, Λοχίας • Σχοινάς Γεώργιος, Φανοποιός • Τερζιδάκης I. Στυλ., Παντοπώλης • Τζανιδάκης I. Ζαννής, Σιδηρουργός • Τζεβράκης Αλέξανδρος, Εμπορος • Τζιφάκης Νικόλαος, Υπάλληλος • Τζωρτζάκης Ευάγγελος, Εμπορος • Τζάτζιμος Νικόλ., Ανθυπασπιστής • Τζέλισης Μιχαήλ, Παντοπώλης • Τζέλισης Μάρκος, Αρτοποιός • Τουτουντζιδάκης Παντ., Παντοπώλης • Τριφύλλης Αντώνιος, Τραπεζίτης • Τρουλινός Νικόλαος, Δικηγόρος • Τσαγκαράκης Γ. Εμμ., Υποδ/ποιός • Τσαγκαράκης Κων/νος, Εμπορος • Τσαγκαράκης Νικόλαος, Κουρεύς • Τσιριμονάκης Χαράλαμπ., Φοιτητής • Τσουδερός Εμμανουήλ, Δικηγόρος • Τσουδερός Μιχαήλ, Εμπορος • Τσουράκης Κων/νος, Οπλοποιός • Φουντουλάκης Μιχαήλ, Παντοπώλης • Φραγγελάκης Οδυσσεύς, Φανοποιός • Φραγκιαδάκης Εμμαν., Οινοπώλης • Φραγκιαδάκης Μιχαήλ, Βυρσοδέψης • Φραγκιαδάκης Παντελής, Γραφεύς • Φραγκιαδάκης Στυλιανός, Βαφεύς • Φραγκούλης Τζανής, Διανομεύς • Φωνάζος Δημήτριος, Κρεοπώλης • Φωτάκης Γ. Εμμ., Γραμμ. Εισαγγελ. • Φωτάκης Ευστράτιος, Δικηγόρος • Φωτάκης Στυλιανός, Νομάρχης • Χαλκιαδάκης Ανδρέας, Εμπορος • Χαλκιαδάκης Αντώνιος, Εμπορος • Χαλκιαδάκης Ελευθ., Σιδηρουργός • Χαλκιαδάκης Σάββας, Βυρσοδέψης • Χαμαράκης Γεώργιος, Εμπορος • Χατζηγρηγοράκης Ιωσήφ, Σπουδαστής • Χατζηγρηγοράκης Μαν., Δικηγόρος • Χατζηδάκης Δημήτριος, Καφεπώλης • Χατζιδάκης Αριστόδ., Βιβλιοπώλης • Χουρδάκης Ιωάννης, Υποδ/ποιός • Χριστοφοράκης Εμμ., Β Γραμματεύς • Χρύσανθος[5], Επίσκοπος Ρεθύμνης • Ψαρουδάκης Ευάγγελος, Βαφεύς.

ΠΗΓΕΣ

1) Εφημ. «ΔΡΑΣΙΣ» Ρεθύμνου, έτη 1910/1911.

2)  Εφημ. «ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ» Χανίων, έτη 1910-1912.

3)  Επίσημος Εφημερίς Κρητικής Πολιτείας, τεύχος Α, έτη 1910-1912.

4)  Καταστατικό Σ.Σ.Ρ. «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ».

5)  Κανονισμός των Τμημάτων Σ.Σ.Ρ. «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ».

6)  Κανονισμός ταξινομήσεως σκοπευτών Σ.Σ.Ρ. «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ».

7)  Κανονισμός εκτελέσεως σκοπευτικών αγώνων Σ.Σ.Ρ. «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ».

8)  Σ.Σ.Ρ. «ΤΟ ΑΡΚΑΔΙ»: Έκθεσις των πεπραγμένων υπό του Δ.Σ. κατά το έτος 1911».

9)  Εθνικοί Σκοπευτικοί Αγώνες «ΤΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ». Κανονισμός, εν Αθήναις 1911.

 

Δίπλωμα τακτικού μέλους του Σ.Σ.Ρ.

(Δημοσιεύθηκε στο περ. Κρητολογικά Γράμματα, τχ 3/4 (1991), σ.σ.  185-190).

---

1.    Πρόκειται για την αίθουσα που είναι περισσότερο γνωστή ως αίθουσα των Τριών Ιεραρχών. Βρισκόταν νότια του Μητροπολιτικού Ναού και κατεδαφίστηκε το 1962.

[2] Ο γνωστός Μακεδονομάχος.

[3] Δεν μπόρεσα να εντοπίσω την ακριβή θέση του Σκοπευτηρίου, ίσως να βρισκόταν εκεί που σήμερα είναι το στρατόπεδο..

[4] Αυτός που κατασκευάζει εμβάδια (παντόφλάς).

[5] Χρύσανθος Τσεπετάκης, Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποποτάμου, (1911-1915).