Η ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΡΕΘΥΜΝΟΥ

Η… ΠΟΛΗ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ

Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου

Είναι γνωστό ότι το θέμα της Βιβλιοθήκης μας βρίσκεται στην επικαιρότητα τα τελευταία χρόνια και έχει απασχολήσει επανειλημμένα τον τοπικό Τύπο, γεγονός που επιβεβαιώνεται από τον όγκο του σχετικού φακέλου που τηρεί­ται στη Βιβλιοθήκη. Εν τούτοις απέφυγα να το­ποθετηθώ -τουλάχιστον δημοσίως- πάνω στο θέμα επειδή ο ρόλος αυτός ανήκει στο συλλο­γικό όργανο που διοικεί τη βιβλιοθήκη. Όμως μετά την προχθεσινή απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, θεωρώ ότι δεν μου επιτρέπεται να σιωπήσω.

Μόλις εννιά μήνες πέρασαν από τότε που ο κ. δήμαρχος, αναφερόμενος στο οικόπεδο του στρατοπέδου Κουνδουράκη, το οποίο είχε ζη­τήσει η Βιβλιοθήκη, δήλωνε με έμφαση ότι, «εμού όντος δημάρχου δεν θα καταργηθεί ένας από τους ελάχιστους πνεύμονες πρασίνου» (τοπικές εφημερίδες 30-10-96).

Προχθές το Δημοτικό Συμβούλιο, προφα­νώς ύστερα από εισήγησή του, αποφάσισε στον ίδιο χώρο να κατασκευάσει συνεδριακό κέ­ντρο 1600 ατόμων! Και διερωτάται κάθε καλό­πιστος πολίτης αυτής της πόλης:

1.    Τώρα δεν καταργείται το πράσινο; Ή μήπως το κτίσμα θα βαφτεί πράσινο οπότε όχι μόνο δεν έχουμε απώλεια, αλλά αντίθετα αύ­ξηση του πρασίνου;

2.    Αυτό που χρειάζεται η Πόλη των Γραμμά­των (τρομάρα μας) είναι βιβλιοθήκη ή συνεδριακό κέντρο;

3.    Το συνεδριακό κέντρο είναι ανάγκη να βρίσκεται στο κέντρο της πόλης;

Η βιβλιοθήκη αγωνίζεται από το 1964 (!) να αποκτήσει στέγη μέσα σε ένα αδιάφορο, για να μην πω, εχθρικό περιβάλλον. Και για να μη θε­ωρηθεί ότι υπερβάλλω, παραθέτω σε συντομία όλα τα στάδια που πέρασε το θέμα της βιβλιο­θήκης από το 1964 μέχρι σήμερα:

Το 1964 η Δ/νσηΤεχνικών Υπηρεσιών Ν. Ρεθύμνης αποφαίνεται ότι το κτίριο που στεγά­ζει τη βιβλιοθήκη είναι παλαιόν, άνευ ουδε μιάς αντισεισμικής ενισχύσεως... και επιβάλ­λεται η εξεύρεσις οικοπέδου καταλλήλου και επαρκούς διά την ανέγερσιν συγχρονισμένου κτηρίου. Υποβάλλεται σχετικό αίτημα στο Δη­μοτικό Συμβούλιο, αλλά παρά τη θερμή συνηγορητική εισήγηση του τότε δημάρχου και προ­έδρου της Εφορείας της Βιβλιοθήκης, αείμνη­στου Ευάγγελου Δασκαλάκη, το Δ.Σ. το απορ­ρίπτει μετά πολλών επαίνων κατανοώντας πλήρως το πνευματικόν έργον της Δημοσίας Βιβλιοθήκης Ρεθύμνης το οποίον ελπίζει μελλοντικώς να συνδράμει.

Στις αρχές της δεκαετίας του '70 συλλαμβάνεται η ιδέα κατασκευής Πνευματικού Κέ­ντρου στο δημοτικό οικόπεδο των Τεσσάρων Μαρτύρων, στο οποίο θα ενταχθούν: Δημοτικό Θέατρο, Βιβλιοθήκη, αίθουσες διαλέξεων, συνεδρίων, εκθέσεων κ.λ.π.

Ο κ. Αρχοντάκης μάλιστα ως δήμαρχος υπερθεματίζει και εισηγείται όπως η Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρεθύμνης ενταχθεί ως αυτοτελές κτίριο στο οικόπεδο απαριθμώντας, μάλιστα δέκα (!) λόγους για τους οποίους πρέπει να γίνει αυτό και οι οποίοι λόγοι είναι ακριβώς αυτοί που επικαλούμαστε εμείς σήμερα για να υποστηρίξουμε ότι η βιβλιοθήκη πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο της πόλης.

Τον Οκτώβριο του 1978 η εφημερίδα «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ» (φ. 22-10-78) προτείνει η βιβλιοθήκη να μεταστεγαστεί στο κτίριο της πρώην κλινικής Μαρούλη, που σήμερα στεγάζει τη φιλαρμονική. Την 5/4/79 η Βιβλιοθήκη ζητά με έγγραφό της την παραχώρηση της πρώην κλινικής Μαρούλη και στις 14/8/79 ο δήμαρχος με έγγραφό του ζητά να μάθει αν το συγκεκριμένο ακίνητο είναι κατάλληλο για την ανέγερση της Βιβλιοθήκης. Την 1/9/79 η Βιβλιοθήκη απαντά ότι το ακίνητο είναι κατάλληλο. Ακολουθεί μια κινητικότητα του θέματος που διαρκεί μέχρι το 1981 και εκφράζεται με αλληλογραφία, συσκέψεις και δημοσιεύματα, χωρίς όμως τελικά το θέμα να έλθει στο δημοτικό συμβούλιο.

Το 1982 η αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη ως Υπουργός Πολιτισμού, παρά τη σφοδρή παρασκηνιακή αντίδραση των υπηρεσιακών παραγόντων του ΥΠΠΟ, παραχωρεί για στέγαση της Βιβλιοθήκης τα κτίσματα δίπλα Ενετική Loggia.

Είναι γνωστή σε όλους η αποτελμάτωση του θέματος για περίπου 15 χρόνια και είναι πραγματικά απορίας άξιο πώς η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων «σαν έτοιμη από καιρό» άρχισε τις εργασίες αποκατάστασης του κτιρίου αμέσως μετά την παραίτηση της βιβλιοθήκης από τη συγκεκριμένη λύση.

Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’80 γίνεται νέος σχεδιασμός για το οικόπεδο των Τεσσάρων Μαρτύρων, από τον οποίο απουσιάζει η βιβλιοθήκη. Σε κάποια στιγμή μάλιστα συζητείται σοβαρά η ίδρυση Δημοτικής Βιβλιοθήκης!!!

Και ερχόμαστε στο σήμερα. Η Βιβλιοθήκη, μετά από την άρνηση του Δήμου να παραχωρήσει οικοπεδικό χώρο και την αδυναμία ανεύρεσης οικοπέδου στο κέντρο της πόλης, οδηγείται εκ των πραγμάτων σε αγορά οικοπέδου εκτός του κέντρου. Αλλά θα μου πείτε ποιον θα ενοχλήσει αυτό. Όσο πιο μακριά τόσο το  καλύτερο. Σιγά μη χαραμίσουμε κεντρικό οικόπεδο για βιβλιοθήκη. Άλλωστε τί άλλο θα μπορούσε να περιμένει κανείς από μια πόλη όπου ο Κερδώος Ερμής έχει κατατροπώσει τον Λόγιο.

(Δημοσιεύθηκε στις εφημερίδες Κρητική Επιθεώρηση της 24/7/1997 και Ρεθεμνιώτικα Νέα της 26/7/1997).