ΜΙΑ… ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΗ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ

ΜΙΑ… ΑΝΕΠΙΘΥΜΗΤΗ ΔΟΞΟΛΟΓΙΑ

Αγαπητοί αναγνώστες, πριν προχωρήσετε στην ανάγνωση του κειμένου που ακολουθεί, προσπαθήσετε να αναγνωρίσετε τον δρόμο του Ρεθύμνου που εικονίζεται στη φωτογραφία.

Μετά τη Συνθήκη των Σεβρών (28 Ιουλίου 1920) με την οποία σχεδόν ολοκληρωνόταν το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας, ο Βενιζέλος προκήρυξε εκλογές για την 1^η Νοεμβρίου 1920 θεωρώντας σίγουρη τη νίκη, αφού μόλις είχε επιτύχει να κάνει πραγματικότητα τα όνειρα γενεών Ελλήνων. Παρ’ ελπίδα και παρά πάσα πρόβλεψη ο Βενιζέλος έχασε τις εκλογές με τα γνωστά για τον Ελληνισμό καταστροφικά αποτελέσματα.

Με την επικράτηση των Λαϊκών (Βασιλικών), στην Κρήτη που ήταν Βενιζελική από τη μια άκρη μέχρι την άλλη, η Κυβέρνηση έστειλε στρατιωτικά αγήματα από την άλλη Ελλάδα, προκειμένου να "τηρήσουν την τάξη". Στο Ρέθυμνο στάλθηκε ένα άγημα πεζοναυτών.

Στις 21 Μαΐου 1921 ο βασιλιάς Κωνσταντίνος γιορτάζει την ονομαστική του εορτή και παντού ετοιμάζονται δοξολογίες και εορτασμοί. Στο Ρέθυμνο τις παραμονές του εορτασμού υπάρχει εκνευρισμός και έχουν δημιουργηθεί επεισόδια με αφορμή την επιμονή των 300 πεζοναυτών που έφτασαν στο Ρέθυμνο με επιταγμένο ατμόπλοιο στις 5 Μαΐου, να κατεβάσουν τις εικόνες του Βενιζέλου, που είναι αναρτημένες σε καφενεία, ξενοδοχεία και άλλα καταστήματα.

Την ημέρα του εορτασμού οι Ρεθεμνιώτες απέχουν επιδεικτικά είτε κλείνοντας σπίτια και καταστήματα είτε αναχωρούν από την πόλη πηγαίνοντας στα χωριά τους.

Έτσι η δοξολογία τελείται μόνο με την παρουσία των αρχών και την παντελή απουσία του λαού. Η φωτογραφία είναι από τη δοξολογία αυτή. Μπροστά στη Μητρόπολη είναι παρατεταγμένο άγημα πεζοναυτών και ελάχιστος κόσμος παρακολουθεί. Στο αριστερό της φωτογραφίας, εικονίζεται η πρόσοψη του ναού των Εισοδίων με την παλιά του μορφή και μέρος των κτισμάτων που χρησιμοποιούνταν ως σχολεία. Στο δεξιό το μικρό κιόσκι είναι το μόνο στοιχείο της φωτογραφίας που σώζεται μέχρι σήμερα. Το σπίτι απέναντι, όπου εικονίζονται δυο παιδάκια στο παράθυρο, δεν υπάρχει πια αφού ισοπεδώθηκε από γερμανική βόμβα κατά τη Μάχη της Κρήτης το 1941 και έκτοτε δεν ανοικοδομήθηκε.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας ομάδες μεθυσμένων πεζοναυτών τριγυρνούσαν στους δρόμους της πόλης βρίζοντας τον Βενιζέλο και φωνάζοντας διάφορα συνθήματα όπως: «Κάτω η Κρήτη» και «Κάτω η βράκα». Η τραγική κατάληξη της ημέρας ήταν ο θάνατος ενός μικρού παιδιού από αδέσποτη σφαίρα των πεζοναυτών, που πυροβολούσαν διαρκώς όλη την ημέρα λόγω του εορτασμού.

Στην πίσω πλευρά της φωτογραφίας υπάρχει η ακόλουθη ένδειξη:

«Κατά την 21 Μαΐου 1921

προ των προπυλαίων του Μητροπολιτικού

Ναού Ρεθύμνης – Κρήτης.

Ι. Μαρκιανός έφ[εδρος] Ανθυπίατρος.

Εν τω Εμπέδω Ρεθύμνης».

Το επισκεπτήριο του Ι. Μαρκιανού

Ο Ρεθεμνιώτης γιατρός Ιωάννης Μαρκιανός εξελίχθηκε σε Καθηγητή Δερματολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε στην Ελλάδα από την 1η Αυγούστου του 1947, ως διευθυντής του "Αντιλεπρικού Σταθμού Αθηνών", τη θεραπεία της λέπρας με το φάρμακο "σουλφόνη". Λίγα χρόνια αργότερα δόθηκαν και τα πρώτα εξιτήρια σε ασθενείς, αφού τα αποτελέσματα ήσαν θεαματικά. Για τον Ιωάννη Μαρκιανό έχει γράψει ο αείμνηστος Μιχ. Μ. Παπαδάκις στην εφημερίδα Κρητική Επιθεώρησις, στο φύλλο της 31-1-1980.

Ο Ανθυπίατρος Μαρκιανός ίσως είναι ο ένας από του δυο αξιωματικούς του στρατού που συνομιλούν με τον αξιωματικό του Ναυτικού στο κέντρο της εικόνας.

Γιάννης Ζ. Παπιομύτογλου

Υ.Γ. Η φωτογραφία του δρόμου της Μητρόπολης προέρχεται από το αρχείο Ανδρέα Νενεδάκη, που φυλάσσεται στη Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρεθύμνης.

(Δημοσιεύθηκε στη εφημ. Ρέθεμνος φ. 679/7-9-2013)