Οι Ψαρουδάκηδες του Αποδούλου

 ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

 Κώστα Ν. Ψαρουδάκη

Οικογένεια Ψαρουδάκηδων Αποδούλου Αμαρίου

    Με τον κ. Κώστα Ν. Ψαρουδάκη δεν  γνωρίζομαι κατ’ όψιν, όμως μερικές τηλεφωνικές επικοινωνίες μαζί του ήταν αρκετές για να αντιληφθώ ότι πρόκειται για έναν εξαιρετικό άνθρωπο με χαρακτηριστική σεμνότητα και ευγένεια. Πριν λίγες μέρες έλαβα με το ταχυδρομείο το βιβλίο του για τους Ψαρουδάκηδες του Αποδούλου με μια κολακευτική για μένα αφιέρωση. Πρόκειται για έναν ογκώδη τόμο 680 σελίδων με τεράστιο όγκο υλικού για την οικογένεια Ψαρουδάκη του Αποδούλου, αλλά και για το ίδιο το χωριό Αποδούλου. Το μέγεθος του βιβλίου και ο όγκος του υλικού δεν επηρέασαν ούτε κατ’ ελάχιστον την καλαισθησία του τόμου και την άρτια οργάνωση και διάταξη του υλικού. Ο άθλος που έφερε εις πέρας ο κ. Ψαρουδάκης γίνεται ακόμη μεγαλύτερος αν αναλογισθεί κανείς το πρόβλημα όρασης που αντιμετωπίζει. Φαίνεται πως άξιος συμπαραστάτης και βοηθός του σε όλη τη διάρκεια της προετοιμασίας της έκδοσης, ήταν η σύζυγός του στην οποία και αφιερώνει το βιβλίο.

    Το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου αναφέρεται στον τόπο καταγωγής και στον χρόνο έλευσης των Ψαρουδάκηδων στο χωριό Αποδούλου Αμαρίου. Επίσης σημειώνονται οι περιοχές της Κρήτης στις οποίες απαντάται το επώνυμο Ψαρουδάκης.

    Τα επόμενα δεκαεφτά κεφάλαια του βιβλίου αναφέρονται σε ισάριθμες οικογένειες με πολλές πληροφορίες για κάθε οικογένεια. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου παρατίθεται το σχετικό γενεαλογικό δέντρο. 

    Μέσα από τις επί μέρους ιστορίες της κάθε οικογένειας συντίθεται η ιστορία του χωριού με πολλές άγνωστες λεπτομέρειες, οπότε δεν θα ήταν υπερβολή να λεχθεί ότι το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί όχι μόνο ιστορία των Ψαρουδάκηδων του Αποδούλου, αλλά και ευρύτερα ιστορία του ίδιου του χωριού. Το βιβλίο εμπλουτίζεται με πλήθος φωτογραφιών των οικογενειών και των επί μέρους μελών τους.

    Το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένο στα κειμήλια που κάθε οικογένεια διέσωσε. Πολλά χάθηκαν, αλλά και πολλά διασώθηκαν, λέει ο συγγραφέας, παραθέτοντάς τα με πολλές πληροφορίες και φωτογραφίες. Στο ίδιο κεφάλαιο γίνεται εκτενής αναφορά στο Κονάκι της Καλλίτσας, πίσω από το οποίο κρύβεται η ωραία ιστορία της Καλλίτσας Ψαράκη-Hay, που παντρεύτηκε Σκωτσέζο ευγενή ο οποίος το έχτισε για χάρη της στο Αποδούλου και σώζεται μέχρι σήμερα.

Αξίζουν συγχαρητήρια στον κ. Κώστα Ν. Ψαρουδάκη για το τεράστιο και πολύμοχθο έργο που έφερε εις πέρας και για το ότι κατάφερε να αποδώσει στο ακέραιο το οφειλόμενο χρέος προς την ιδιαίτερη πατρίδα του, χρέος που όλοι μας οφείλουμε στον τόπο καταγωγής μας, αλλά λίγοι κατορθώνουμε να εκπληρώσουμε.

 ΓιάννηςΖ. Παπιομύτογλου

(Δημοσιεύθηκε στην εφημ. Ρεθεμνιώτικα Νέα στις 30/3/2021) 

ΤΡΙΑ ΜΙΚΡΑ ΒΙΒΛΙΑ

 Βιβλιοπαρουσίαση

ΤΡΙΑ ΜΙΚΡΑ ΒΙΒΛΙΑ

(Σε μια μακρά σειρά εκδόσεων) 

Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου

Ο Χάρης Στρατιδάκης είναι γνωστός εκτός των πολλών άλλων δραστηριοτήτων και για τη συγγραφή και έκδοση δεκάδων βιβλίων. Στο παρόν σημείωμα θα ασχοληθούμε με τρεις μικρές εκδόσεις του Σχολικού Μουσείου Δήμου Ρεθύμνης, που επιμελήθηκε ή έγραψε ο ίδιος.

Το Σχολικό Μουσείο στην Αμνάτο Ρεθύμνης είναι και αυτό δικό του δημιούργημα. Μπορεί να βρήκε βοήθεια και συμπαράσταση από τον Δήμο  Αρκαδίου αρχικά και τον Δήμο Ρεθύμνης στη συνέχεια, καθώς και από την κοινωνία του χωριού, όμως είναι αλήθεια ότι χωρίς τη δική του συνεχή προσπάθεια αυτό το μουσείο δεν θα υπήρχε.

Το Μουσείο ιδρύθηκε το έτος 2000 και στεγάστηκε στο Δημοτικό Σχολείο Αμνάτου που είχε κλείσει τον προηγούμενο χρόνο. Όλα αυτά τα χρόνια από την ίδρυσή του και μετά είχε μιαν εντυπωσιακή παρουσία στα πολιτιστικά δρώμενα του τόπου.

Το ένα από τα βιβλία που αναφέρονται εδώ δίνει, παρά το μικρό του μέγεθος, μια πλήρη εικόνα του Μουσείου. Ο τίτλος του είναι «Τετράδιο Σχολικού Μουσείου Δήμου Ρεθύμνης». Και πραγματικά η εξωτερική του εμφάνισή δίνει την εικόνα του τετραδίου που είχαμε στα μαθητικά μας χρόνια. Τα περιεχόμενά του, σε μικρές ενότητες είναι: Καλωσόρισμα, Η ευρύτερη περιοχή της Αμνάτου, Η Αμνάτος, Η εκπαιδευτική ιστορία της Αμνάτου, Η ιστορία του Σχολικού Μουσείου, Η έκθεση του Σχολικού Μουσείου, Η βιβλιοθήκη και το αρχείο του Μουσείου, Οι εκδόσεις του Μουσείου, Οι εκδηλώσεις και οι εκθέσεις του Μουσείου, Το μνημείο του Αφανούς Δασκάλου και Δασκάλας, Η αίθουσα διδασκαλίας, Οι εξωτερικές εγκαταστάσεις του Μουσείου, Εκπαιδευτικά προγράμματα, Οι ξεναγήσεις για ενήλικες και τέλος Το Λαογραφικό Μουσείο της Αμνάτου και Το Στέκι του Πολιτιστικού Συλλόγου. Επίσης στην έκδοση αναφέρονται το ονόματα 114 εθελοντών και δωρητών του Μουσείου. Αξίζει να σταθούμε λίγο παραπάνω στα εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου, που αισίως φτάνουν τα δεκατρία. Αναφέρω ενδεικτικά μερικά από αυτά: •Μια μέρα στο σχολείο της Κρητικής Πολιτείας, •Τα παιχνίδια που έπαιζαν παλιότερα τα παιδιά, •Μάθημα στο σχολικό αγροκήπιο, •Επεράσαμ’ όμορφα, •Το σχολείο μας γιρτάζει το Αρκάδι κ.ά.

            Το δεύτερο βιβλίο έχει τον πολύ πετυχημένο τίτλο «Δεν μόχθησαν ματαίως» και υπότιτλο «Φόρος τιμής στον αφανή δάσκαλο και δασκάλα της Κρήτης». Στην ουσία πρόκειται για τα πρακτικά εκδήλωσης αφιερωμένης στους μονοθεσίτες εκπαιδευτικούς της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Περιέχονται εισηγήσεις των Σταμ. Αποστολάκη, αρχιμ. Τιμόθεου Παναγιωτάκη, Γιώργου Πατεράκη, Μανόλη Μακράκη, Μαρίας Αποστολάκη-Τσικνάκη, Αντώνη Δαφέρμου και Χάρη Στρατιδάκη. Στο τέλος παρατίθεται συγκεντρωτική βιβλιογραφία της εκπαίδευσης στην Κρήτη.

            Το τρίτο βιβλίο έχει συγγραφέα τον Χάρη Στρατιδάκη και τίτλο «Περιηγήσεις στην εκπαιδευτική ιστορία του Ρεθύμνου». Πρόκειται για μια σύντομη ιστορία της εκπαίδευσης στην Κρήτη από το 1795 έως το 2000, δοσμένης έξυπνα με τη μορφή περιήγησης με στάσεις στις επαρχίες του νομού Ρεθύμνης.

Το πρώτο βιβλιαράκι είναι έκδοση του 2020 και τα δύο άλλα του 2021. Και οι τα τρία έχουν τη σφραγίδα της εκτυπωτικής και εκδοτικής αρτιότητας της «Γραφοτεχνικής Κρήτης».

(Δημοσιεύθηκε στην εφημ. Ρεθ. Νέα στις 21/3/2021)