ΟΙ
ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΙΧ. ΠΑΠΑΔΑΚΗ (ΔΑΝΔΟΛΟΥ)
Του Γιάννη Ζ. Παπιομύτογλου
Ο
Μιχάλης Παπαδάκης μου ήταν ιδιαίτερα αγαπητός. Μου άρεσε το χαμηλό του προφίλ,
οι χαμηλοί του τόνοι και η διακριτικότητά του. Το “Λάθε βιώσας” του Επίκουρου έβρισκε
στον Μιχάλη την πλήρη εφαρμογή του.
Αυτό βέβαια δεν
σημαίνει ότι δεν είχε ενδιαφέροντα και μάλιστα αυτά που λέμε ευγενή. Η συλλογή
βιβλίων και περιοδικών, ο φιλοτελισμός, η
ποίηση, η ονοματολογία, η έκδοση περιοδικών και άλλες ήταν απασχολήσεις του
ελεύθερου χρόνου του.
Τα τελευταία
τριάντα χρόνια, που ασχολήθηκε με το θέμα της έκδοσης περιοδικών, εξέδωσε εννιά (9) τίτλους περιοδικών.
Από αυτά τα τέσσερα τα τύπωσε κανονικά σε τυπογραφείο, ενώ τα υπόλοιπα τα
δακτυλογραφούσε αρχικά σε γραφομηχανή και αργότερα σε υπολογιστή. Τα αναπαρήγαγε
είτε σε φωτοτυπίες είτε σε εκτυπωτή και τα κυκλοφορούσε σε αριθμούς που
κυμαίνονταν από δέκα μέχρι τριάντα αντίτυπα. Οι αριθμοί αυτοί βέβαια δεν ισχύουν
γι αυτά που τύπωσε σε τυπογραφείο.
Πρώτη
του εκδοτική προσπάθεια ήταν το περιοδικό με τίτλο «Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ», που
αργότερα έγινε «Ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ ΤΩΝ ΚΡΗΤΙΚΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ». Εκδόθηκαν συνολικά 22
τεύχη με το πρώτο τον Γενάρη του 1985 και το τελευταίο (δηλαδή το 22ο)
τον Ιούλιο του 1989. Ήταν αυτό που λέμε περιοδικό ποικίλης ύλης, αφού -όπως
λέει και ο υπότιτλός του- φιλοξενούσε κείμενα λογοτεχνίας, τέχνης και κριτικής.
Γραφόταν σε γραφομηχανή και αναπαραγόταν σε τριάντα φωτοτυπημένα αντίτυπα. Στην
εν λόγω έκδοση ο Μιχάλης, ως εκδότης, χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο «Ιδομενέας».
Το δεύτερο περιοδικό που εξέδωσε ήταν «Ο ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ», του οποίου εκδόθηκαν συνολικά εννέα τεύχη με το πρώτο να κυκλοφορεί τον Μάρτιο του 1987 και το τελευταίο τον Ιούλιο του 1989. Έβγαινε σε είκοσι αντίτυπα δακτυλογραφημένα σε γραφομηχανή. Το πρώτο τεύχος ήταν αφιερωμένο στη στην πρώτη ελληνίδα φεμινίστρια, τη Ρεθεμνιώτισσα Καλλιρρόη Παρρέν-Σιγανού. Άλλα αφιερώματα ήταν: Ο Ερωτόκριτος, ο πεζογράφος Χρήστος Μαυρόπουλος, ο ποιητής Γιάννης Χρυσοστομίδης, ο Πολύβιος Τσάκωνας, η πιστόλα του Γιαμπουδάκη κ.ά.
Το δεύτερο περιοδικό που εξέδωσε ήταν «Ο ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ», του οποίου εκδόθηκαν συνολικά εννέα τεύχη με το πρώτο να κυκλοφορεί τον Μάρτιο του 1987 και το τελευταίο τον Ιούλιο του 1989. Έβγαινε σε είκοσι αντίτυπα δακτυλογραφημένα σε γραφομηχανή. Το πρώτο τεύχος ήταν αφιερωμένο στη στην πρώτη ελληνίδα φεμινίστρια, τη Ρεθεμνιώτισσα Καλλιρρόη Παρρέν-Σιγανού. Άλλα αφιερώματα ήταν: Ο Ερωτόκριτος, ο πεζογράφος Χρήστος Μαυρόπουλος, ο ποιητής Γιάννης Χρυσοστομίδης, ο Πολύβιος Τσάκωνας, η πιστόλα του Γιαμπουδάκη κ.ά.
Το
τρίτο στη σειρά περιοδικό ήταν το «ΣΚΑΝΔΑΛΙΟ». Ήταν έκδοση που απευθυνόταν
κυρίως σε συλλέκτες καρτ-ποστάλ και παλαιών φωτογραφιών. Εκδόθηκαν συνολικά
τρία τεύχη. Το πρώτο τεύχος ήταν αφιερωμένο στις καρτ-ποστάλ του Ρεθύμνου, το
δεύτερο στον Ηρακλειώτη Τουρκοκρητικό φωτογράφο Behaeddin και το
τρίτο στα 120 χρόνια της καρτ-ποστάλ. Έβγαινε και αυτό σε είκοσι αντίτυπα δακτυλογραφημένα σε γραφομηχανή.
Το επόμενο περιοδικό ήταν τα «ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ». Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι το περιοδικό αυτό, που είχε μια εξαιρετική πορεία σαν περιοδικό της ΙΛΕΡ, ήταν ιδέα και υλοποίηση του Μιχάλη Παπαδάκη. Τα δύο πρώτα τεύχη, το πρώτο το 1990 και το δεύτερο του 1991 ήταν εκδόσεις δικές του και περιλάμβαναν εκλεκτές συνεργασίες. Τυπώθηκαν στο τυπογραφείο Τυποσπουδή και ήταν το πρώτο περιοδικό του Μιχάλη που έβγαινε τυπωμένο σε τυπογραφείο. Στη συνέχεια η ΙΛΕΡ που εκτίμησε την παρουσία του περιοδικού ζήτησε και έλαβε δωρεάν τον τίτλο και συνέχισε την έκδοσή του για πολλά ακόμη χρόνια.
Το επόμενο περιοδικό ήταν τα «ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ». Πολλοί δεν γνωρίζουν ότι το περιοδικό αυτό, που είχε μια εξαιρετική πορεία σαν περιοδικό της ΙΛΕΡ, ήταν ιδέα και υλοποίηση του Μιχάλη Παπαδάκη. Τα δύο πρώτα τεύχη, το πρώτο το 1990 και το δεύτερο του 1991 ήταν εκδόσεις δικές του και περιλάμβαναν εκλεκτές συνεργασίες. Τυπώθηκαν στο τυπογραφείο Τυποσπουδή και ήταν το πρώτο περιοδικό του Μιχάλη που έβγαινε τυπωμένο σε τυπογραφείο. Στη συνέχεια η ΙΛΕΡ που εκτίμησε την παρουσία του περιοδικού ζήτησε και έλαβε δωρεάν τον τίτλο και συνέχισε την έκδοσή του για πολλά ακόμη χρόνια.
5 Εμείς οι βιβλιοθηκάριοι συγκαταλέγουμε τα ημερολόγια στα περιοδικά. Έτσι στην
παρούσα παρουσίαση νομίζω ότι έχει θέση και το «ΚΡΗΤΟΛΟΓΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ», που
εξέδωσε ο Μιχάλης για το έτος 1994. Φέρει την ένδειξη «Τόμος 1», όμως δεν
έμελλε να υπάρξει δεύτερος. Τυπωμένο σε 1000 αντίτυπα, και αυτό στο τυπογραφείο
Τυποσπουδή με εξαιρετικές
συνεργασίες. Πρόκειται για ένα μικρό τομίδιο μικρού σχήματος 100 σελίδων.
6 «ΤΟ
ΚΡΗΣΦΥΓΕΤΟΝ», που είναι το έκτο στη σειρά, ήταν το περιοδικό στο οποίο ο
Μιχάλης διοχέτευσε όλη του τη αγάπη για τη λεξικογραφία και την ονοματολογία.
Κάθε τεύχος αναφέρεται σε λέξεις και τα παράγωγά τους, τους τύπους και τις
περιπτώσεις που αυτές απαντώνται. Αναφέρω μερικές από τις λέξεις με τις οποίες
καταπιάστηκε: Κατάρα, κουράδι, γάιδαρος, χαροκόπος, Φορτέτζα, Ρέθυμνο (το 2004
είχε 56 καταγεγραμμένους τύπους του ονόματος), οι μήνες, το κερί, η τηλεόραση,
κ.ά. Είμαι σίγουρος ότι αυτή η αγάπη του για τις λέξεις τον οδήγησε στην
επιλογή του τίτλου «Κρησφύγετον», αφού το πρώτο συνθετικό της λέξης είναι το
ίδιο με του Κρητικού στην αρχαία ελληνική (Κρης=Κρητικός). Και αφού το
περιοδικό λέγεται «Κρησφύγετον» τα τεύχη ονομάζονται κρύπτες, με πρώτη την
Άνοιξη του 2001 και τελευταία την 41η τον Φλεβάρη του 2008.
7 Στο
επόμενο περιοδικό με το όνομα «ΔΑΝΔΟΛΕΙΟΝ ΔΕΛΤΙΟΝ» εγώ θα προσέθετα τη λέξη
«ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΟΝ», επειδή ακριβώς πρόκειται για τριμηνιαία έκδοση, στην οποία ο Μιχάλης
κατέγραφε τα βιβλία και περιοδικά που έφταναν στη βιβλιοθήκη του κατά το
τρίμηνο που αφορά η έκδοση. Το πρώτο βγήκε τον Απρίλιο του 2005 και το
τελευταίο 13ο στη σειρά τον Μάρτιο του 2008. Επειδή ήταν
περιορισμένου ενδιαφέροντος και απευθυνόταν σε πολύ λίγους, το έβγαζε σε μόλις
πέντε αντίτυπα.
9 Το
όγδοο περιοδικό ήταν η «ΑΓΟΝΗ ΓΡΑΜΜΗ». Βγήκαν τρία τεύχη. Το πρώτο το 2005, το
δεύτερο το 2006 και το τρίτο το 2008. Στη συνέχεια το περιοδικό έγινε ιστολόγιο
με το ίδιο όνομα, την ευθύνη του οποίου είχε ο Χαρίδημος Παπαδάκης. Επειδή ο
τίτλος του περιοδικού παραπέμπει στην ακτοπλοΐα το editorial είναι
προσαρμοσμένο ανάλογα.
Τελευταίο του πόνημα στον τομέα των περιοδικών ήταν το περιοδικό «ΚΡΗΤΙΣΤΩΡ»,
δηλαδή του έδωσε το ίδιο όνομα με το ιστολόγιο που διατηρούσε στο διαδίκτυο. Το
πρώτο και μοναδικό τεύχος (που το ονομάζει Αετοφωλιά)
κυκλοφόρησε τον Ιανουάριο του 2018, δηλαδή λίγο πριν φύγει από τη ζωή στις 23 Ιουνίου 2018, και
είναι αφιερωμένο στα
χωριά Άδελε, Πηγή, Λούτρα, και Μαρουλάς. Ο ίδιος, στο ιστολόγιό του, έγραψε για το
γεγονός αυτό: Τον κυκλφορήσαμε και περιοδικό, τυπωμένο πια τον ΚΤΗΤΙΣΤΟΡΑ...
(Το παραπάνω κείμενο γράφτηκε για να παρουσιαστεί σε εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του Μιχ. Παπαδάκη (Δάνδολου), εκδήλωση που τελικά δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί).
(Το παραπάνω κείμενο γράφτηκε για να παρουσιαστεί σε εκδήλωση αφιερωμένη στη μνήμη του Μιχ. Παπαδάκη (Δάνδολου), εκδήλωση που τελικά δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθεί).